شناسایی مورفولوژیکی و مولکولی گونه های عمده Meloidogyne و پراکنش آن ها در باغ های انار استان های خراسان

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه حفاظت گیاهان، دوره: 34، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JPP-34-3_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 295
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نفیسه کتولی

دانشجوی دکتری بیماری شناسی گیاهی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

عصمت مهدیخانی مقدم

استاد گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

رضا اقنوم

استادیار مرکز تحقیقات و آموزش خراسان رضوی، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مشهد

چکیده

انار از محبوب­ترین درختان میوه و یکی از مهم­ترین محصولات صادراتی در ایران است. نماتدهای ریشه گرهی (spp. Meloidogyne ) از بیمارگرهای جدی در انار می­باشند. به منظور بررسی پراکنش آلودگی باغ­های انار به گونه­های نماتد ریشه گرهی، طی سال­های ۹۴ و ۹۵، تعداد ۱۹۵ نمونه خاک و ریشه از مناطق عمده تحت کشت انار در استان­های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی جمع آوری گردید. پس از استخراج، شناسایی گونه­ها با استفاده از مشخصات ریخت­شناسی و ریخت سنجی لارو، ماده­ی بالغ و شبکه کوتیکولی انتهای بدن ماده صورت گرفت. همچنین برای اولین بار در استان شناسایی گونه­ها با استفاده از آغازگرهای اختصاصی SCAR انجام گرفت. گونه­های M. incognita، M. javanica و M. arenariaشناسایی شدند. آغازگرهای Inc-۱۴ قطعه bp۳۹۹ را برای گونه M. incognita،ar  قطعه bp۴۲۰ را برای گونه M. arenaria وJav  قطعه bp۶۷۰ را برای گونه M. javanica نشان داد. آلودگی درختان انار به نماتد ریشه­گرهی تقریبا در اغلب شهرستان­ها مشاهده گردید اما شدت آلودگی بسیار متغیر می­باشد. درصد آلودگی باغ های انار به نماتد ریشه گرهی به ترتیب در شهرستان­های بردسکن ۹۳/۱۹%، بجستان ۳/۱۲% خلیل آباد۹/۶%، فردوس ۴/۵ % ، کاشمر ۳/۴%، تربت حیدریه ۵/۳%، نهبندان ۳/۱%، مانه ۱/۱% و جاجرم ۸/۰% برآورد شده است. بالاترین درصد آلودگی به نماتد ریشه گرهی با ۵/۵۷ % در باغ­های انار شهرستان بردسکن (بخش انابد روستای فاطمیه) مشاهده گردید و گونه M. incognitaنژاد دو بیشترین پراکنش را در باغ­های انار استان نشان داد.

کلیدواژه ها

انار, آغازگر اختصاصی SCAR, M. incognita, M. arenaria, M. javanica

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.