بررسی تغییرات فیتوشیمیایی عصاره گیاه دارویی Cannabis sativa L. در مرحله رشد رویشی تحت تاثیر تنش شوری

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی، دوره: 9، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_ECOPH-9-3_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 362
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عطاالله ربانی

دانشجوی دکتری، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد کرج، دانشگاه آزادسلامی، کرج، ایران

محمد رضا اردکانی

استاد، مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، کرج، ایران

حسنعلی نقدی بادی

دانشیار، مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، کرج، ایران

شمسعلی رضازاده

استادیار، مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، کرج، ایران

منصور سراجوقی

استادیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد کرج، دانشگاه آزادسلامی، کرج، ایران.

چکیده

تنش­ های محیطی از جمله شوری بر میزان و کیفیت متابولیت­های ثانویه گیاهان دارویی تاثیر زیادی دارند. در این تحقیق به منظور بررسی تاثیر شوری بر خصوصیات فیتوشیمیایی گیاه دارویی شاهدانه (Cannabis sativa L.) آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۵ تیمار شوری (۰، ۲، ۴، ۶ و ۸ دسی زیمنس بر متر) و در سه تکرار در پژوهشکده گیاهان دارویی کرج در سال ۱۳۹۸ به اجرا در آمد. میزان عناصر پتاسیم و سدیم با دستگاه دستگاه فلیم فتومتر و کلر به روش رنگ­سنجی در اندام های برگ و ریشه گیاه و همچنین میزان ترکیبات کانابینوئیدی برگ گیاه شامل تتراهیدروکانابینول (THC[۱])، کانابیدول (CBD[۲]) و کانابیکرومن (CBC[۳]) با دستگاه GC/MS مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری (P≤۰.۰۱) بین تیمارهای مختلف شوری ازنظر میزان سدیم، پتاسیم، کلر و کانابینوئیدهای THC، CBD و CBC وجود داشت. با افزایش سطح شوری، میزان یون های سدیم و کلر در برگ و ریشه نسبت به تیمار شاهد افزایش یافت و بیشترین مقدار سدیم برگ و ریشه (به ترتیب ۸۱/۱۵ ، ۰۶/۱۴ میلی گرم در گرم) در تیمار شوری ۸ دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. همچنین افزایش غلظت شوری سبب کاهش پتاسیم برگ و ریشه گیاه شد و بیشترین میزان پتاسیم برگ و ریشه (به ترتیب ۸۳/۳۴، ۴۶/۳۴ میلی گرم در گرم) مربوط به تیمار شاهد بود. بیشترین میزان THC و CBD (به ترتیب ۹۴/۷ و ۴۵/۱ میلی گرم بر گرم گیاه خشک) در غلظت شوری ۴ دیسی زیمنس بر متر و بیشترین میزان CBC  در شوری ۲ دیس زیمنس بر متر (۰۱۲/۰ میلی گرم بر گرم برگ خشک) به دست آمد. بنابراین شوری سبب تغییر میزان کانابینوئیدهای گیاه شاهدانه شده و بیشترین میزان THC، CBD و CBC در سطوح پایین شوری حاصل شده­است. 

کلیدواژه ها

تتراهیدروکانابینول, تنش شوری, شاهدانه, کانابیدول, کانابیکرومن, محتوای عناصر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.