بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مارن های نئوژن بر اشکال و شدت فرسایش در منطقه ورامین جنوب شرق استان تهران

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی، دوره: 3، شماره: 6
  • کد COI اختصاصی: JR_PSJBA-3-6_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 222
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

آرتیمس قاسمی دهنوی

۱- گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان

رامین ساریخانی

۱- گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان

حمیدرضا پیروان

۲- پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری تهران

ضیاءالدین شعاعی

۲- پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری تهران

محمد کریمی خالدی

۳- گروه زمین شناسی دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات البرز

چکیده

مارن­ها در بین واحدهای سنگ­شناسی، بیش­ترین رسوبات را در حوضه­های آبخیز تولید می­نمایند. این خاصیت مارن­ها سبب کاهش عمر مفید سدها، سیل، رسوب­گذاری کانال­های آبرسانی، تخریب جاده، تاسیسات و در نهایت پدیده بیابان­زایی می­شود. از این رو شناخت خصوصیات موثر در فرسایش­پذیری و واگرایی مارن­ها می­تواند در اولویت باشد. در این مطالعه مارن­های جنوب استان تهران (جنوب حسن آباد ورامین) از نقطه نظر شکل و شدت فرسایش، خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، مهندسی و واگرایی مورد ارزیابی قرار گرفته شده است. واحد مارنی مطالعه شده شامل مارن­های خشکی سازند قرمز بالایی واحدM۳  و مارن­های پلیوسن واحد Plm می­باشد. نمونه­برداری در واحد زمین­شناسی قرمز بالایی و پلیوسن درشیب­های ۵٪،۲۰٪  و۴۰٪ انجام شده است. برای دستیابی به اهداف آزمایش­هایی نظیر دانه­بندی، حدود آتربرگ، آنالیزهای شیمیایی نظیرکاتیون­ها و آنیون­ها، نسبت جذب سدیم (SAR) هدایت الکتریکی (EC) کل مواد محلول جامد (TDS) و هیدورمتری دوگانه و پین­هول انجام شد. در منطقه مورد مطالعه و با مقایسه شاخص خمیری در بین اشکال مختلف فرسایش ملاحظه می­شود که شاخص خمیری فرسایش سطحی نسبت به سایر اشکال فرسایش اختلاف زیادی ندارد. مقدار ظرفیت تبادل کاتیونی در نمونه ها بین ۲/۱۴ تا ۸۸/۲۵ میلی اکی والان در لیتر که میانگین این متغیر در فرسایش آبراهه­ای بیش­تر می­باشد و محدوده این متغیر در نمونه ها بین ۹/۰ تا ۱۷/۲ میلی اکی والان در لیتر می باشد. میانگین این متغیر در فرسایش آبراهه­ای و خندقی بیش­تر از بقیه واحدهای سازند قرمز بالایی می باشد. نتایج حاصل از آزمون­های هیدرومتری دوگانه در ۲۰ نمونه، نشان­دهنده عدم واگرایی می­باشد. نمونه دست نخورده برداشت شده از ایستگاه ۱ با شکل فرسایش خندقی و ایستگاه ۵ با شیب ۵٪ با شکل فرسایش آبراهه­ای واگرایی متوسط نشان می­دهد. طبق آزمایش پین­هول انجام شده در ایستگاه­های مختلف، ایستگاه ۵ با شکل فرسایش آبراهه­ای واحدM۳   و ایستگاه ۷ با شکل فرسایش خندقی واحد M۳ واگرایی متوسط از خود نشان دادند.

کلیدواژه ها

مارن, واگرایی, پین هول و هیدرومتری دوگانه, فرسایش, آنالیز شیمیایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.