سیمین غلامی اوارشک
جواد سرگلزایی - دانشگاه فردوسی مشهد

تاجریزی سیاه یک گیاه خودرو است که در اکثر مناطق ایران به فراوانی می روید. دراین تحقیق از روش سطح پاسخ و طرح مرکب مرکزی به منظور بررسی اثر دما از (۵۵- ۳۵ ) درجه سلسیوس و فشار(۳۵۰-۱۷۰) بار درزمان دینامیک ۱۲۰ دقیقه، اندازه ذرات ۱۵۰ میکرون و شدت جریان ۳ لیتر بر دقیقه بر میزان استخراج روغن میوه تاجریزی سیاه و بهینه سازی عملیاتی فرایند استخراج بادی اکسید کربن فوق بحرانی استفاده شد.استخراج با حلال آلی هگزان نیز به عنوان مقایسه انتخاب شد. بر اساس نتایج به دست آمده هر دو پارامتر عملیاتی فشار و دما و اثرات درجه دوم آن ها و هم چنین اثر متقابل بین دو پارامتر تاثیر معنی داری بر میزان استخراج روغن داشتند(۰۵/۰p≤). میزان رطوبت بر مبنای ماده خشک ۶۶ % به دست آمد. شرایط عملیاتی بهینه شامل دمای۲/ ۳۵ سلسیوس وفشار ۱۷۰ بار بود که در این شرایط میزان استخراج ۱۲% به دست آمد. متوسط میزان استخراج در روش سیال فوق بحرانی ۲ ۰/۴% و در استخراج با روش سوکسله ۰۶/۴% وزنی تعیین شد.

تاجریزی سیاه, روش سطح پاسخ, استخراج با دی اکسیدکربن فوق بحرانی