تعیین رخساره های دیاژنزی و کیفیت مخزنی ماسه سنگ های سازند گدوان در چاه هایی از میادین غربی دشت آبادان

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های چینه نگاری و رسوب شناسی، دوره: 37، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JSSR-37-3_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 379
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه رمضانی

دانشجوی دکتری حوضه های رسوبی و نفت، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

محبوبه حسینی برزی

دانشیار، گروه حوضه های رسوبی و نفت، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

جواد هنرمند

استادیار، پژوهشکده علوم زمین، پردیس صنایع بالادستی نفت، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران، ایران

عباس صادقی

استاد، گروه حوضه های رسوبی و نفت، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

ماسه سنگ های سازند گدوان (بارمین- آبتین) در دشت آبادان، طیف وسیعی از تخلخل و تراوایی را با توجه به تاریخچه دیاژنزی پیچیده خود دارند. بر همین اساس مطالعه پتروگرافی با استفاده از میکروسکوپ نوری، الکترونی و نیز آنالیزهای روتین تخلخل- تراوایی مغزه روی این نهشته ها برای بررسی تاثیر دیاژنز بر کیفیت مخزنی انجام شد. فرایندهای دیاژنزی از قبیل تراکم، انحلال، سیمانی شدن و تبدیل و درجازایی کانی های رسی، مهم ترین فرایندهای مرتبط با کیفیت مخزنی در نمونه های مطالعه شده ارزیابی شدند. به این ترتیب ماسه سنگ های گدوان به ۵ رخساره دیاژنزی شامل ماسه سنگ متراکم با سیمان اندک، ماسه سنگ با سیمان کلریت، کائولینیت و کلسیت، ماسه سنگ با پوشش کلریتی دانه های کوارتز، ماسه سنگ با سیمان کربناته فراگیر و ماسه سنگ با سیمان انحلال یافته تفکیک شدند. پوشش کلریتی با جلوگیری از گسترش سیمان، رشد اضافه سیلیسی و تشکیل چارچوب پایدارتر، به حفظ بهتر تخلخل اولیه کمک کرده است. سیمان های کربناته ائوژنزی با نسبت حجمی ۹% از کل سنگ، کیفیت مخزنی را بهبود می بخشند؛ در حالی که ماسه سنگ های با سیمان کربناته مزوژنزی که در مراحل پایانی دیاژنز (با درصد حجمی بین ۲۵ تا ۳۲%) گسترش یافته اند، اغلب به عنوان سدی دربرابر حرکت هیدروکربور عمل کرده اند. پس از تعیین میزان تخلخل و تراوایی در بخش های دارای مغزه، برای روشن شدن بهتر ارتباط این دو پارامتر با رخساره های دیاژنزی، واحدهای جریانی به روش نشانگر زون جریان (FZI)، تعیین شد. با بررسی ارتباط بین پارامترهای مخزنی و دیاژنزی مطالعه شده، به نظر می رسد واحدهای جریانی ۱ و ۲ معادل با رخساره های دیاژنزی ۳ و ۵، بهترین کیفیت مخزنی را در چاههای مطالعه شده دارند. 

کلیدواژه ها

دیاژنز, رخساره دیاژنزی, کیفیت مخزنی, سازند گدوان, دشت آبادان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.