مآخذ نویافته ۷۵ رباعی از دیوان کبیر مولانا با تکیه بر نزهه المجالس
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: دوفصلنامه کهن نامه ادب پارسی، دوره: 12، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_CLASS-12-1_012
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 265
نویسندگان
استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
چکیده
مصحح دیوان کبیر مولانا، استاد بدیعالزمان فروزانفر و صاحبنظران دیگر عقیده دارند که رباعیات مشترکی میان دیوان کبیر و منابع متقدم وجود دارد. با ردیابی رباعیات منسوب به مولانا در رباعیات گویندگان متقدم، میتوان به گوشهای از منابع مطالعاتی و سرچشمههای ذوقی و فکری مولانا دست یافت. یکی از مجموعههای رباعی بازمانده از قرن هفتم، نزههالمجالس است. این کتاب حاوی ۴۱۲۵ رباعی از سیصد شاعر فارسی زبان است. علاوه بر ۴۰ رباعی مشترک بین دیوان کبیر و نزههالمجالس که محمد امین ریاحی، در پانوشت نزههالمجالس به آن اشاره کرده است، ۷۵ رباعی دیگر از این مجموعه را در دیوان کبیر بازیافتهایم. سپس این رباعیات را در دواوین و متون ادبی متقدم جستجو کرده، منابع نویافته دیگری را برای تعدادی از رباعیات مشترک به دست آوردهایم. از مجموع ۱۱۵ رباعی مشترک نزهه المجالس و دیوان کبیر، در ۶۵ مورد، نام سراینده رباعی مشخص است که از ۳۸ شاعر به دیوان کبیر راه یافتهاند. از این میان، سنایی با شش رباعی در صدر است. این رباعیات عینا و بدون تغییر در دیوان کبیر وارد نشدهاند؛ بلکه وجه مشترک آن ها، از شباهت در چهار مصراع تا شباهت در یک مصراع متغیر است.کلیدواژه ها
دیوان کبیر, رباعیات مشترک, نزههالمجالس, منابع متقدماطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.