بررسی حساب جمل و ریاضی در دیوان انوری

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دوفصلنامه کهن نامه ادب پارسی، دوره: 12، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_CLASS-12-1_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 384
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

وحید علی بیگی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارومیه

محمد امیر عبیدی نیا

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارومیه

علیرضا مظفری

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارومیه

چکیده

    پی­ریزی علوم گوناگون در ادوار مختلف سبب شد تا ادبیات نیز تحت تاثیر آن قرار گیرد. در این راستا شعرا به کمک انواع علوم، مبانی خاصی را در تفهیم مضامین مورد نظر خویش به کار بردند. یکی از این مبانی، حساب جمل و علم ریاضی بود که با پیشرفت علم ریاضی، به شیوه­ای نو در بیان مقاصد مبدل شد. انوری از شاعرانی است که حساب جمل و ریاضی را با ادبیات در هم آمیخت و مفاهیم خویش را در قالب مباحث مذکور بیان نمود. احاطه وی بر حساب جمل و ریاضی سبب شد تا برای تفهیم بسیاری از ابیات، از مباحث بیان شده کمک گرفت تا مقصود شاعر را به خوبی دریابیم. همچنین وی خواسته­ها و حتی تمجیدهای خود از ملوک عصرش را با حساب جمل و ریاضی درهم آمیخته است که این امر باعث دشواری فهم بسیاری از ابیات وی شده است. در این پژوهش، ضمن شناسایی ابیاتی از دیوان انوری که موضوع علم ریاضی و حساب جمل در آنها مطرح شده، به تحلیل مبانی علوم مذکور در اشعارش پرداخته، و با تفسیر هر یک از آنها، مفاهیم ابیات و مقصود شاعر را برای مخاطبان شرح نموده­ایم.

کلیدواژه ها

قرن ششم, انوری, شعر کلاسیک, حساب جمل, ریاضی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.