ارزیابی مقاومت چند رقم تجارتی و لاین امید بخش گندم دیم نسبت به آفت شته سبز گندم (Sitobion avenae (F.) ) در شرایط سردسیری

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: فصلنامه گیاه و زیست فناوری ایران، دوره: 11، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JPBI-11-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 252
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید وحید فرهنگی

محقق حشره شناسی کشاورزی بخش تحقیقات گیاه پزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین

مظفر روستائی

بخش تحقیقات غلات ستاد موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، مراغه، ایران

هادی خرسندی

محقق بخش تحقیقات مدیریت منابع ستاد موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، مراغه، ایران

چکیده

مقاومت نسبی ۱۰ رقم تجارتی و لاین پیشرفته مهم گندم نان دیم در مناطق سردسیری نسبت به شته سبز گندم مورد بررسی قرارگرفت. این مطالعه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلو ک های کامل تصادفی با ۱۰ تیمار و ۲۰ تکرار در مزارع آزمایشی ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه به اجرا درآمد. صفات مورد اندازه گیری، میزان بقای پوره ها، طول دوره نشو و نمای پورگی، قدرت باروری و نرخ افزایش ذاتی جمعیت شته سبز گندم طی ۱۵ روز اول دوره تولید مثلی آن در سه مرحله رشدی گندم، پنجه زنی و ساقه رفتن و سنبله دهی بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها بر اساس آزمایش فاکتوریل (۳×۱۰) با دو فاکتور رقم یا لاین گندم نان در ۱۰ سطح و مرحله رشدی در سه سطح نشان داد که بین ژنوتیپ ها یا لاین­های مورد بررسی، سه مرحله رشدی و اثرات متقابل آنها اختلاف معنی داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. مقایسه میانگین داده ها بر اساس آزمون چند دامنه ای دانکن (۰۱/۰P< ) حاکی از آن است که رقم آذر ۲ با طولانی ترین دوره نشو و نمای پورگی (۶۴/۸ روز)، کمترین میانگین تعداد نتاج شته های پرورش یافته (۵۹۴/۴۳ پوره) و پایین­ترین نرخ افزایش ذاتی جمعیت در گروه اول و رقم رصد با کوتاهترین طول دوره (۵۸۱/۶)، بیشترین تعداد نتاج (۹۲۲/۷۳ پوره) و بالاترین نرخ افزایش ذاتی جمعیت در گروه آخر قرار داشتند. بالاترین میانگین نرخ افزایش ذاتی جمعیت شته (شاخص rm) طی دوره زمانی ۱۵ روزه روی رقم رصد (۳۳۹/۰=rm) و کمترین میانگین آن، روی رقم آذر ۲(۲۳۶/۰=rm) به دست آمد. بنابراین می توان اظهار داشت رقم رصد که نسبت به بقیه ژنوتیپ­ها مطلوبیت بیشتری داشته، رقم حساس، رقم آذر ۲ مقاوم، سرداری ۳۹(۳۱۴/۰=rm) نسبتا حساس و لاین Doghu۸۸/Ghafghaz (۲۵۵/۰=rm) نسبتا مقاوم به شته سبز گندم بوده­اند. مقایسه میانگین اثرات متقابل ژنوتیپ­ها و لاین­ها در مراحل رشدی مختلف موید این بود که ترجیحات غذایی شته سبز گندم روی ارقام یا لاین­های مورد بررسی و در مراحل مختلف فنو لوژیکی آن ها متفاوت می باشد.

کلیدواژه ها

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.