دلایل رویکرد اندیشه ورز ان عصر قاجار به خوابنامه نویسی

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های تاریخی، دوره: 7، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JHRU-7-2_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 295
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا علیزاده بیرجندی

دانشگاه بیرجند

زهره علیزاده

دانشگاه بیرجند

کلثوم قربانی جویباری

دانشگاه بیرجند

چکیده

خوابنامه­ها، یکی از انواع متون ادبی هستند که گاه در قالب تعبیر خواب و زمانی به صورت شرح یک خواب نگاشته شده­اند. یکی از دوره­های تاریخی در­خورتوجه از بعد خوابنامه­نویسی، عصر قاجاریه است. خوابنامه­های عصر قاجار، مضامین انتقادی، سیاسی و اجتماعی را در خود جای داده­اند. در میان این خوابنامه­ها می­توان به آثاری چون خلسه اعتماد السطنه، رویای صادقه­ سید جمال الدین واعظ اصفهانی، رویای صادقه محمد حسن تاجر کاشانی و خواب شگفت از ملافتحعلی اصفهانی اشاره کرد. مقاله­ حاضر که بر مبنای پژوهش های تاریخی ساماندهی شده و به شیوه توصیفی-تحلیلی به پرسش­های پژوهش که دلایل رویکرد نویسندگان به قالب خوابنامه­نویسی و وجوه اشتراک و تمایز خوابنامه­هاست، پاسخ دهد. دستاورد­های این بررسی نشان می­دهد که به رغم وجود برخی تفاوت­ها و اختلاف نظر­های جزئی نویسندگان خوابنامه­ها، صبغه­ انتقادی داشته و ضمن به چالش کشیدن نظم سیاسی- اجتماعی عصر خویش، مروج افکار نوگرایانه بوده­اند. این نویسندگان برای مصونیت از فضای استبدادی، نظرهای انتقادی خویش را در قالب خواب مطرح نموده­اند.

کلیدواژه ها

خوابنامه, قاجار, خلسه, رویای صادقه, خواب شگفت, نقد اجتماعی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.