رابطه میان بازار سرمایه، سپرده های بانکی و سفته بازی ارزی: با تاکید بر نقش نرخ بهره در اقتصاد ایران

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، دوره: 26، شماره: 87
  • کد COI اختصاصی: JR_IJER-26-87_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 298
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عبدالرسول صادقی

دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

حسین مرزبان

دانشیار، گروه اقتصاد، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

علی حسین صمدی

استاد، گروه اقتصاد، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

کریم آذربایجانی

استاد، گروه اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

وضعیت نامطلوب شاخص های کلان رشد اقتصادی، سرمایه گذاری و نرخ تورم و عدم تناسب میان حجم بالای نقدینگی در دست مردم و نقدینگی پایین بخش تولید، همواره یکی از مشکلات موجود در اقتصاد ایران بوده است. به این علت، ارتباط میان بازارهای مالی موازی سرمایه، سپرده های بانکی و سفته بازی در بازار ارز و به علاوه نقش بانک مرکزی در بهره گیری از ابزار پولی نرخ بهره با هدف جابه جایی نقدینگی میان آن ها به منظور اثرگذاری بر شاخص های کلان هدف، می تواند تعیین کننده باشد. از این رو، مطالعه حاضر در بازه زمانی ۱۳۹۶-۱۳۶۷ با استفاده از سیستم معادلات همزمان و روش حداقل مربعات سه مرحله ای (۳SLS)، این مهم را مورد ارزیابی قرار داده است. نتایج نشان می دهد که بازارهای عنوان شده در سطح معناداری قابل توجهی، رابطه منفی با یکدیگر داشته اند. دو واسطه مالی بازار سهام و سپرده های بانکی، اثرگذاری مثبت و معناداری بر سرمایه گذاری و رشد اقتصادی داشته و در مقابل، سفته بازی در بازار ارز، اثر منفی و معناداری را نشان داده است. علاوه بر این، سپرده های بانکی، اثر منفی و معناداری بر شاخص بهای کالاهای مصرفی داشته و در مقابل، سفته بازی ارزی اثر مستقیم و معناداری را نشان داده است. در نهایت، با وجود تایید جانشین بودن این سه بازار مالی، ابزار پولی نرخ بهره به علت سرکوب شدن، کارایی خود را در جابه جایی نقدینگی میان آن ها به منظور تاثیرگذاری بر شاخص های اقتصادی مدنظر از دست داده و عملا موجب کاهش قدرت بازارگردانی بانک مرکزی  شده است.

کلیدواژه ها

بازار سرمایه, سپرده های بانکی, سفته بازی ارزی, معادلات همزمان, نرخ بهره

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.