تحلیل زمینه های معاهده زهاب و پیامدهای آن بر دولت صفویه
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: فصلنامه پژوهش های تاریخی، دوره: 8، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_JHRU-8-3_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 209
نویسندگان
دانشگاه لرستان
دانشگاه لرستان
چکیده
مناسبات دولت صفویه با همسایه غربی خود، یعنی دولت عثمانی، از همان زمان شاه اسماعیل اول توام با کشمکش و درگیری های نظامی بود. جنگ چالدران در سال ۹۲۰ ق/۱۵۱۴م نقطه عطف این ستیزه ها بود که درگیری های درازمدت بعدی را در پی داشت. شاه عباس اول در دوران حکومت خود، چند بار توانست عثمانیان را شکست دهد؛ اما با مرگ او در سال ۱۰۳۸ ق/۱۶۲۹م و در آغاز سلطنت شاه صفی، بار دیگر عثمانیان در حمایت از شاهزاده ای شورشی و فراری گرجی، به ایران لشکر کشیدند. با این اقدام، پادشاه صفوی درگیر جنگی ده ساله شد که سرانجام، به شکست او و جدایی بغداد و بین النهرین از حاکمیت صفویه انجامید. این دوره از جنگ ها با انعقاد معاهده صلح زهاب در سال ۱۰۴۹ ق/۱۶۳۹م به انتها رسید و به حدود یک سده و نیم ستیز بین دو همسایه پایان داد. در این مقاله، افزون بر شناخت عوامل دشمنی و ستیزه های دیرینه صفویان و عثمانیان، به منازعات این دو همسایه در ایام زمامداری شاه صفی پرداخته شده است؛ سپس زمینه های برقراری معاهده زهاب و پیامدهای آن در اوضاع داخلی و سیاست خارجی دولت صفویه تبیین و تحلیل شده است. یافته های این پژوهش نشان داده که انعقاد معاهده زهاب بین ایران و عثمانی در عصر شاه صفی، سیاست داخلی و خارجی ایران را تحت تاثیر قرار داده و پیامدهای درازمدتی برای دولت صفوی در پی داشته است.کلیدواژه ها
صفویه, عثمانی, شاه صفی, سلطان مراد چهارم, بغداد, معاهده زهاباطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.