نشانه شناسی عناصر روایی در روایت های عرفانی
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت، دوره: 8، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JLCR-8-1_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 313
نویسندگان
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان
دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور رشت
چکیده
نشانه شناسی به گونه ای نظام مند به بررسی، تحلیل، تفسیر و فهم نشانه های متن می پردازد. یکی از مشخصه های بنیادین روایت های عرفانی، رمزپردازی است. در این نوشتار برای رمزگشایی و تفسیر روایت ها، دریافت متن و فهم کارکردهای روایی آن، به نشانه شناسی عناصر روایی در سه اثر اصیل و تاثیرگذار کشف المحجوب، رساله قشیریه و تذکره الاولیاء پرداخته ایم. یکی از رویکردهای کارآمد نشانه شناسی و متناسب با افق روایت های عرفانی، روش چارلز سندرس پیرس است. با توجه به اهمیتی که نظریه پیرس برای تعبیر و تفسیر قائل است و بر کارکرد ارجاعی نشانه ها تاکید می کند، عناصر روایی روایت های عرفانی را در سه اثر یادشده بر اساس رویکرد پیرس بررسی کرده ایم. این عناصر شامل شخصیت ها، تقابل و تضاد، تکانه و پیوند، زاویه دید و تمهید زمانی است. مهم ترین مشخصه نشانه های روایی، باهم بودگی آن نشانه ها با تناقض و تضاد است که از مشخصه های تجربه امر قدسی است. همچنین، این باهم بودگی شیوه ای است برای مقابله با اندیشه های ظاهری و رسمی، تا نشان دهد که این تجربه دینی و سلوک عارفانه است که مایه تحول و ارتقای روحی می شود. بر این اساس، آشکارگی ضدروایت، عناصر و شخصیت های منفی نیز در بافت ساختار روایت ها تبیین می گردد.کلیدواژه ها
نشانه شناسی, نشانه, روایت عرفانی, عناصر روایی, کشف المحجوب, رساله قشیریه, تذکره الاولیاءاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.