نقش وزرا و دیوانسالاران در استمرار فرهنگ ایرانی در روزگار فترت سیاسی (دوره تاریخی ترکان و مغولان)

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: هفتمین کنفرانس بین المللی علوم سیاسی، روابط بین الملل و تحول
  • کد COI اختصاصی: PSTCONF07_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 203
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نوذر خلیل طهماسبی

دانش آموخته دکتری علوم سیاسی، دانشگاه تهرا ن

چکیده

یکی از دوران تاریخ ایران که همواره در مطالعات سیاسی، ادبی و فرهنگی شایان تامل است؛ دوره حکمرانی اعراب، ترکان و مغولان بود. در این پژوهش، از آن روزگار به عنوان عهد فترت سیاسی یاد میشود. عصری که حکمرانی سیاسی ایرانی تا مدتها تشکیل نشد و جز دوران کوتاهی که حکومتهای کوتاه مدت ایرانی تشکیل شدند اما پایداری چندانی نداشتند؛ سیاست و حکمرانی ایران تحت تسلط بیگانگان درآمد. با زوال حکمرانی سیاسی در ایران، این مسئله ایجاد شد که بر اثر سلطه بیگانگان، فرهنگ و هویت ایرانی نیز رو به فنا و اضمحلال میرود. پژوهش حاضر، بر دوره ترکان و مغولان تمرکز دارد. دورانی که پس از ناکامی حکومتهای ایرانی )طاهریان، صفاریان سامانیان و ..( برای ایجاد وحدت فراگیر، تا مدتها حاکمیت سیاسی ایران تحت استیلای ترکان و مغولان درآمد.در این گفتار، چنین پرسشی مطرح میشود که «نقش وزرا و دیوانسالاران در استمرار فرهنگ ایرانی در روزگار فترت سیاسی )استیلای ترکان و مغولان( چگونه بود؟.» فرض حاکم بر پژوهش چنین است که «وزرا و دیوانسالاران ایرانی با شگردهایی همچون بازگشت به سنت حکمرانی ایران باستان و همچنین معیار قرار دادن زبان فارسی به منزله زبان مکاتبات دیوانی، به تداوم و استمرار فرهنگ ایرانی در روزگار فترت سیاسی کمک کردند.» برای وارسی چنان فرضی، تاریخ ایران را در دوره ترکان و مغولان از نظر میگذرانیم و با در پیش گرفتن رویکرد تحلیلی -تاریخی، چگونگی کنشگری وزرا و دیوانیان ایرانی را در آن روزگار بازخوانی میکنیم. با التفات به فرض پژوهش که مدعی هستیم با اهتمام وزرا و دیوانسالاران، فرهنگ ایرانی تداوم و استمرار خویش را در روزگار فترت سیاسی حفظ کرد؛ از روش برنامه پژوهشی ایمره لاکاتوش برای درک چنان استمرار و دوامی بهره میگیریم .

کلیدواژه ها

فترت سیاسی، فرهنگ ایرانی، وزارت، دیوانسالار، سیاست نامه.

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.