بررسی تغییرات پیچان رود آجی چای در پهنه سیلاب دشت
- سال انتشار: 1393
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی، دوره: 18، شماره: 49
- کد COI اختصاصی: JR_GEOP-18-49_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 172
نویسندگان
گروه پژوهش های جغرافیایی، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی دانشگاه تبریز
چکیده
پیچانها، بهعنوان جالبترین الگوی جریان، پویای زیادی را به مسیر جریان رودخانهها میبخشند. ایجاد خمیدگیها در مسیر جریان رودخانهها، انرژی لازم برای جابجایی بیشتر کانال فعال در پهنههای دشتهای سیلابی را فراهم مینمایند و با این جابجاییها، تغییرات ژئومورفولوژیکی عمدهای در دشتهای سیلابی رخ میدهد. در طول مسیر رودخانههایی که تاسیسات زیادی در کنارهها و در مسیر رودخانه وجود دارد، این جابهجاییها میتواند بسیار مشکلآفرین باشد. رودخانه آجیچای بهعنوان تیپیکترین مئاندر، جابهجاییهای زیادی در مسیر جریان خود انجام میدهد (واقع در شمالغرب ایران و در موقعیت جغرافیایی از '۰۷ °۳۸، '۵۸ °۳۷ عرض شمالی و '۱۵ °۴۶ ، '۴۵ °۴۷ طول شرقی). در این مقاله سعی شده است با استفاده از دادههای حاصل از اندازهگیریها بر روی عکسهای هوایی و ماهوارهای و بهکارگیری روشهای تجربی، میزان جابهجاییها، قابلیت حرکات جانبی در مسیر و همچنین زمان جابهجاییها، محاسبه و برآورد گردد. در این بررسیها، به پارامترهای خودپیچان مانند شعاع خمیدگیها، استناد گردیده و پهنای مسیر با بهرهگیری دادههای حاصل از اندازهگیری شعاع، از رابطه W محاسبه و بهمنظور بررسی قابلیت جابهجایی مسیر، نسب شعاع و پهنا (R/W) بهدست آمده است. زمان انجام جابهجاییهای کانال فعال در دشت سیلابی نیز با استفاده از T∆ برآورد شده است. نتایج این بررسیها نشان میدهد که در طی زمان، کانال فعال رودخانه آجیچای در پهنه دشت سیلابی خود بهطور مکرر جابهجا شده و در اثر این جابهجاییها و در نتیجه در اثر ایجاد فرصت برای انجام فرسایش کناری ناشی از آن، دشت سیلابی فراختر شده است. در بخشهایی از مسیر آجیچای، زمان لازم برای انجام یک جابهجایی کامل از ۱ سال تا بیش از ۵ سال در بخشهای دیگر طول مسیرآجی چای متفاوت است. میزان سینوزیته در طول مسیر آجیچای و درطی زمان تغییر یافته است و با هر تغییر در میزان سینوزیته و تغییر جهت جابهجای خمیدگیها، داغ آب هایی در دشت سیلابی بر جای مانده استکلیدواژه ها
پویای کانال, پیچان رود, جابه جایی کانال, زمان جابه جایی, دشت سیلابی, آجی چایاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.