تحلیل علم سنجی تولیدات علمی حوزه سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی

سال انتشار: 1400
محل انتشار: دو فصلنامه علم سنجی کاسپین، دوره: 8، شماره: 1
کد COI اختصاصی: JR_CJS-8-1_002
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 310

نویسندگان

Policy Evaluation and STI Monitoring Departement, National Research Institute for Sience Policy (NRISP); Tehran, Iran

چکیده

سابقه و هدف: نظر به ضرورت ارتباط دانشگاه و جامعه، هدف این پژوهش تحلیل علم سنجی پژوهش های حوزه سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی در تحکیم روابط دانشگاه ها با فضای اجتماعی بوده است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع علم سنجی است. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه ی مقاله های منتشر شده داخلی و خارجی در پایگاه وب آوساینس در دوره ی ۱۰ ساله از ابتدای سال ۲۰۱۹-۲۰۱۰ در حوزه سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی و ارتباط دانشگاه با جامعه است. جهت ترسیم نقشه هم تالیفی سازمان ها، نقشه چگالی کشورها و همچنین هم رخدادی واژگان از نرم افزار VOS viewer استفاده شده است. یافته ها: بیشترین و کمترین تولیدات علمی در حوزه مورد بررسی به ترتیب در سال های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۴ بود. بر اساس اطلاعات به دست آمده از نرم افزار VOS viewer، تعداد ۱۳۶ گره و ۳۰۸۴ پیوند در نقشه وجود دارد. موضوعات «آموزش عالی»، «انواع سطوح سواد رسانه ای»، «فناوری و تکنولوژی»، و «برنامه آموزشی نوین» بر اساس خوشه بندی واژگان پربسامد، به عنوان خوشه های موضوعی حوزه ی سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی شناسایی شدند. همچنین کشورهای اسپانیا، مکزیک و شیلی در شبکه هم تالیفی مدارک حوزه سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی از بیشترین میزان چگالی برخوردار بوده اند. تحلیل خوشه ای شبکه هم تالیفی کشورها در حوزه سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی و روابط دانشگاه با فضای اجتماعی نشان می دهد که این شبکه از ۶ خوشه متمایز تشکیل شده است. نتیجه گیری: هم آیندی واژگان گوناگونی از خانواده «اجتماع»، «دانشگاه» و «فضای دیجیتال» در ترسیم نقشه علم، بیانگر اهمیت و لزوم ارتباط تنگاتنگ جامعه و دانشگاه در بستر فضای دیجیتالی و رسانه ای است.

کلیدواژه ها

Scientometrics, Media literacy, Information literacy, Social space, University, علم سنجی, سواد رسانه ای, سواد اطلاعاتی, فضای اجتماعی, دانشگاه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.