تعیین گذرگاه احتمالی پلنگ ایرانی (Pantera pardus saxicolor) بین دو زیستگاه پناهگاه حیات وحش خوش ییلاق و پارک ملی گلستان با استفاده از تئوری جریان الکتریکی مدار

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه محیط زیست جانوری، دوره: 11، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_AEJO-11-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 435
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حیدر روحی

گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

هادی تحسینی

گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

عبدالرسول سلمان ماهینی

گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

حمیدرضا رضایی

گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

چکیده

مدل­سازی ارتباطات بوم ­شناختی در بین زیستگاه­ها و کاربرد این مدل­ها در برنامه­ریزی حفاظت، کمی­نمودن اثر الگوهای مکانی سیما سرزمین بر درجه ارتباطات زیستگاهی ضرورت دارد. این مطالعه با هدف تعیین گذرگاه احتمالی پلنگ ایرانی (Pantera pardus saxicolor) دردو زیستگاه پارک ­ملی گلستان و پناهگاه حیات ­وحش خوش ­ییلاق انجام شده است، این دو زیستگاه از بارزترین زیستگاه­ های پلنگ بوده که در جوار همدیگر قرار دارند. ابتدا مطلوبیت زیستگاه پلنگ ایرانی در دو زیستگاه با روش تحلیل عاملی آشیان بوم ­شناختی مورد بررسی قرار گرفت. لایه ­های اطلاعاتی به­ کار بردهشده به ­عنوان متغیرهای موثر برحضور گونه شامل ارتفاع، شیب، شاخص پوشش گیاهی (NDVI)، فاصله از جاده ­­ها، روستاها، چشمه ­ها و رودخانه ­ها بوده است. هم ­چنین از تئوری مدارهای الکتریکی برای بررسی ارتباطات زیستگاهی پلنگ ایرانی بین دو زیستگاه مذکور استفاده شد. یافته ­های حاصل از پژوهش نشان داد که مهم ­ترین عامل در انتخاب مسیر و جابه ­جایی پلنگ­ ایرانی یافتن مسیرهایی است که دارای امنیت کافی بوده و با مناطق مسکونی تداخلی نداشته باشد. به ­طورکلی چهار مسیر متفاوت برای جابه ­جایی پلنگ ایرانی شناسایی شد، که مهم ­ترین آن­ ها گذر پلنگ از قسمت جنوبی پارک در امتداد منطقه­ حفاظت ­شده لووه است. جایی­ که دارای پوشش مناسبی از جنگل بوده و به احتمال زیاد دارای طعمه ­کافی نیز می ­باشد،از سوی دیگر مهم ­ترین مسیر حرکت پلنگ در زیستگاه خوش ­ییلاق در شمال این منطقه قرار دارد در این­ جا دو مسیر با فاصله نسبتا کمی از همدیگر مشخص شده است، که دارای تعداد کمی روستا و مناطق مسکونی است و همین امر مهم ­ترین عامل در انتخاب مسیر حرکت و جابه ­جایی پلنگ است. براساس نقشه ­های مطلوبیت زیستگاه و نقشه­ مقاومت، نقشه­ جریان برای گونه­ هدف و هم ­چنین نواحی مهم ارتباطی در منطقه مورد مطالعه شناسایی گردید.

کلیدواژه ها

تئوری مدار الکتریکی, پلنگ ایرانی (Pantera pardus saxicolor), آشیان بوم شناختی, اختلاف پتانسیل, جریان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.