ارزیابی پیامدهای محیط زیستی مجتمع های تجاری بزرگ در کلانشهرها با استفاده از ماتریس RIAM و برنامه EMP، مورد مطالعه مرکز تجاری ارگ
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات شهری، دوره: 10، شماره: 39
- کد COI اختصاصی: JR_URBS-10-39_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 306
نویسندگان
دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
دانشیار گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
دانشیار گروه برنامه ریزی و طراحی محیط، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
چکیده
در چند دهه اخیر تغییرات فضایی ناشی از گسترش کاربریهای تجاری در شهرها، نقش برنامهریزی فضایی را دو چندان کرده است. اگر مراکز بزرگ خرید در مکانهای مناسب شهر مکانیابی و احداث نشوند، مشکلات متعدد محیطزیستی را ایجاد خواهند کرد. ارگ تجاری تجریش یکی از مجتمعهای تجاری شهر تهران است که در محیطی جغرافیایی به نام باغ گیاهی احداث گردیده است. احداث این مجتمع با قطع درختان تنومند و قدیمی باغ همراه بوده است. در مقاله پیش رو هدف ارزیابی اثرات محیطزیستی ناشی از احداث مجتمعهای تجاری بزرگ در کلانشهرهای کشور و همچنین ارائه برنامهای مدون برای مدیریت و پایش آنها با تاکید بر ارگ تجریش است. این پژوهش به روش توصیفی و با کاربست مدلهای ارزیابی محیطی انجام شده است. از تکنیک ارزیابی پیامدهای محیطزیستی (EIA) با روش ماتریس سریع پاستاکیا (RIAM) بهره گرفته شده و در نهایت برنامه مدیریت محیطزیست (EMP) نیز به منظور کاهش آثار سوء بر محیط تدوین شده است. از نتایج ماتریس RIAM و مجموع امتیازات به دست آمده در چهار محیط فیزیکی _ شیمیایی، بیولوژیکی _ اکولوژیکی، اجتماعی _ فرهنگی و اقتصادی _ فنی با عدد ۷۳۷- ، چنین استنباط میشود که اثرات منفی (۳۰ اثر) دارای چیرگی بر اثرات مثبت (۱۱ اثر) بوده است. پس از تحلیل و بررسی تفصیلی هر یک از چهار محیط تحت تاثیر مشخص شد که محدوده –D (در بین کلاسها از +E تا –E) با بازه امتیاز محیطزیستی "۳۶- تا ۷۱-"، دارای بیشترین تعداد اثر سوء است که نشان دهنده شدت پیامدهای منفی به وجود آمده ناشی از احداث مرکز تجاری ارگ در تجریش است؛ افزون بر آن محیط فیزیکی _ شیمیایی دارای بیشترین تعداد مولفه منفی در بین سایر محیطهاست. به عنوان نتیجه نهایی با استناد به تمامی تحقیقات صورت گرفته، به این مهم دست یافتهایم که ساخت ارگ تجاری در محل باغ گیاهی با اصول محیطزیست هماهنگ نبوده و از شاخصهای توسعه پایدار پیروی نکرده است. به بیان دیگر بستر مجتمع ارگ و محل استقرار آن دارای توان اکولوژیکی و اجتماعی _ اقتصادی لازم نبوده است؛ بنابراین اقداماتی کاهشی برای این پیامدها در حوزههای آلودگی هوا، صدا، آب، پسماند، صرفهجویی در انرژی، محیط بیولوژیکی، محیط اجتماعی _ اقتصادی و همچنین خدمات آتشسوزی در قالب برنامه EMP و مختص مرحله بهرهبرداری ارگ تجاری ارائه شده است.کلیدواژه ها
ارزیابی اثرات محیط زیستی (EIA), پروژه شهری, مرکز تجاری ارگ, توسعه پایدار, تجریشاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.