سنجش و مدیریت خطر مرتکبان سرقت در نظام کیفری ایران

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های دانش انتظامی، دوره: 14، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_POK-14-1_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 257
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد فرجیها

استادیار گروه حقوق دانشگاه تربیت مدرس.

زهرا عابدی نژاد مهرآبادی

دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشگاه تربیت مدرس.

چکیده

عدالت سنجشی، الگوی جدید عدالت کیفری است که با استفاده از روش ها و معیارهای عینی به جمعآوری مجموع های از اطلاعات کمی در مورد مجرمان می پردازد تا از این رهگذر بهترین شیوه مدیریتی را با درنظر گرفتن میزان خطر آنان و با ملاحظه اهدافی مانند امنیت اجتماعی و مباحث مدیریتی هزینه- فایده، انتخاب و نسبت به مجرمان اعمال نماید. هر چند به نظر می رسد سنجش و مدیریت خطر مجرمان مبنایی علمی ندارد؛ با این همه، نظام عدالت کیفری نسبت به این رویکرد بی اعتنا نبوده و در برخی حوزه های تقنینی و قضایی به طور آگاهانه یا ناآگاهانه از دستاوردهای این الگو بهره گیری کرده است. این تحقیق با روش کیفی و با تحلیل محتوای پرونده های کیفری سرقت، نتایج متفاوتی را در ارتباط با برخی شاخص های سنجش خطر نشان می دهد. در این الگو، معیارهایی مانند سابقه کیفری، تعدد جرم و عدم حضور متهم در جلسات دادرسی بیشتر از سایر معیارها مورد توجه قرار گرفته است. در مواردی مانند تکرار جرم، به رغم توجه قانون گذار، رویه قضایی، تفاوت چندانی میان تکرار کنندگان جرم قائل نشده است. قضات، تمایل زیادی در استناد مکرر به وضع خاص متهم (موضوع بند ۵ ماده ۲۲ قانون مجازات اسلامی) برای تخفیف یا تبدیل مجازات حبس دارند، اما شاخص های عینی تشخیص مصادیق وضع خاص به طور شفاف بیان نشده است. تاکید بر این رویکرد، موجب شده است الگوهای مدیریت خطر در نظام قضایی از الگوی تقنینی نظام مند فاصله گرفته و مسیر متفاوتی را در پیش گیرد. جلوه هایی از این شکاف را می توان در مورد مرتکبان سرقت مشاهده نمود.

کلیدواژه ها

سنجش و مدیریت خطر/ سرقت/ سابقه کیفری/ تکرار جرم/ عدم حضور متهم

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.