ارائه و اولویت بندی استراتژی های مدیریتی توسعه اکوتوریسم پایدار در حوضه آبخیز ونایی با استفاده از ماتریس تحلیلی SWOT و QSPM

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله جغرافیا و پایداری محیط، دوره: 11، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_GERAZ-11-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 352
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا ناصریان اصل

گروه علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

رضا قضاوی

گروه علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

دانیال صیاد

گروه علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

چکیده

اکوتوریسم را می­توان سفر مسئولانه به مناطق طبیعی تعریف کرد به­طوری که محیط زیست و رفاه مردم محلی را حفظ کند و منجر به شناخت و آموزش و پرورش مردم شود. به­منظور دستیابی به توسعه پایدار درزمینه اکوتوریسم در حوضه آبخیز با رویکرد مدیریت جامع، شناخت عناصر و پارامترهای کلیدی در حوضه آبخیز مهم است. هدف از نوشتار پیش رو ارائه و اولویت­بندی استراتژی های مدیریتی به­منظور رسیدن به اکوتوریسم پایدار در منطقه ونایی با شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای منطقه درراستای رسیدن به این هدف است. پژوهش حاضر مبتنی بر روش توصیفی – تحلیلی - توسعه­ای است. در این مطالعه از ماتریس تحلیلی سوات و برنامه­ریزی کمی استفاده شد. در این راستا ابتدا عوامل داخلی (قوت و ضعف­ها) و خارجی (فرصت و تهدیدها) بر اساس بازدید میدانی و قضاوت­های کارشناسی شناسایی و ارزیابی شد. نتایج حاصل از امتیاز نهایی عوامل داخلی و خارجی به­ترتیب برابر با ۴۳/۲ و ۵۱/۲ به­دست آمد. بر این اساس، موقعیت استراتژیک منطقه مورد مطالعه با استفاده از ماتریس سوات از نوع محافظه­کارانه (wo) به­دست ­آمده است؛ همچنین با توجه به موقعیت استراتژیک به­دست­­آمده، چهار استراتژی ۱- استفاده از نیروی فعال و جوان روستا به­منظور تامین نیروی خدمات اکوتوریستی؛ ۲- افزایش اطلاع­رسانی جاذبه­های اکوتوریستی منطقه با همیاری و مشارکت مردم محلی؛ ۳- توسعه زیرساخت­های مورد نیاز برای توسعه اکوتوریسم پایدار با کمک دولت و جلب مشارکت­های مردمی و ۴- جذب سرمایه و کسب درآمد با در اختیار قراردادن مراکز اقامتی به مسافران و اکوتوریست­ها برای منطقه تدوین شد. نتایج اولویت­بندی استراتژی­ها با استفاده از ماتریس برنامه­ریزی کمی نشان داد که توسعه زیرساخت­های مورد نیاز به­منظور توسعه اکوتوریسم پایدار با کمک دولت و جلب مشارکت­های مردمی با نمره نهایی جذابیت ۹۲/۴ در اولویت اول مدیریتی برای حوضه ونایی قرار دارد.

کلیدواژه ها

اکوتوریسم, اولویت بندی, ماتریس تحلیلی SWOT, برنامه ریزی کمی, روستای ونایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.