طبقه‎بندی الگوهای سینوپتیکی بارش‎زا در سواحل دریای خزر

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های جغرافیای طبیعی، دوره: 46، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JPHGR-46-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 314
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ام السلمه بابایی فینی

استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور

ابراهیم فتاحی

دانشیار پژوهشکده هواشناسی

چکیده

با توجه به ارتباط تنگاتنگ الگوهای گردش جوی و عناصر اقلیمی، می‎توان پدیده‎های فرین آب‎وهوایی، مانند سیل و خشکسالی و دوره‎های خشک و تر را به تغییرات الگوهای گردش جوی نسبت داد. برای طبقه‎بندی الگوهای سینوپتیکی بارش‎زا، داده‎های گردآوری‎شده میانگین روزانه تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال و فشار سطح دریا طی دوره آماری ۲۰۰۸-۱۹۵۰ مورد استفاده قرار گرفت و برای ارزیابی نقشه الگوهای بارش، داده‎های مجموع بارش روزانه طی دوره آماری ۲۰۰۸-۱۹۶۰ جمع‎آوری شدند. با استفاده از روش تحلیل مولفه‎های اصلی، همه روزهای مورد مطالعه را به هجده گروه تقسیم‎بندی شدند و پس از آن، نقشه‎های ترکیبی تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال و فشار سطح دریا برای هر یک از تیپ‎های هوا تهیه شد. برای ارزیابی رابطه الگوهای گردش جوی بر احتمال وقوع بارش و شدت بارش، شاخص PI مورد استفاده قرار گرفت. نتایج پژوهش حاضر نشان داد، الگوهای گردش جوی ۴CP، ۵CP، ۱۲CP، ۱CP و ۱۵CP، جزء الگوهای بارش‎زای شدید و فراگیر و الگوهای گردش جوی ۷CP، ۱۳CP، ۱۶CP، ۱۷CP و ۱۸CP، جزء الگوهای بارش‎زای ملایم هستند. از نظر توزیع فراونی سالانه، الگوهای گردش جوی ۳ CP، ۵ CP، ۱۳CP و ۱۵CP در سرتاسر سال و الگوهای گردش جوی ۲CP، ۶CP و ۱۰CP در فصل تابستان، فعالیت دارند.

کلیدواژه ها

الگوهای گردش جوی, تحلیل مولفه‎های اصلی, خوشه‎بندی, سواحل جنوبی دریای خزر, شاخص PI

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.