بهینه سازی بهره‎برداری از مخزن برای تامین آب کشاورزی با استفاده از الگوریتم کرم شب تاب

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: فصلنامه حفاظت منابع آب و خاک، دوره: 3، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_WSRCJ-3-4_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 134
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید محمد حسینی موغاری

دانشجو دکتری؛ گروه مهندسی آبیاری و آبادانی؛ دانشگاه تهران؛ پردیس کشاورزی و منابع طبیعی؛ کرج؛۷۷۸۷۱-۳۱۵۸۷؛ ایران

محمد ابراهیم بنی حبیب

دانشیار؛ گروه مهندسی آبیاری و زهکشی؛ دانشگاه تهران؛ پردیس ابوریحان؛ پاکدشت؛۵۳۷۵۵-۳۳۹۱۶؛ تهران؛ ایران

چکیده

بیشترین مقدار آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می شود. بنابراین استفاده بهینه از آب در این بخش، به میزان قابل توجهی در حفاظت منابع آب و استفاده حداکثری از آب موجود موثر است. در بسیاری از مناطق، سدهای ذخیره ای وظیفه تامین آب کشاورزی پایین دست خود را بر عهده دارند. بهره برداری بهینه از مخازن یکی از مهم ترین بخش های مدیریت منابع آب سطحی بوده و روش های بهینه سازی گوناگونی در این زمینه استفاده شده اند، که پرکاربردترین آنها روش های فراکاوشی می باشند. در این پژوهش الگوریتم کرم شب تاب (FA) به عنوان روشی نوین برای تعیین سیاست های بهینه بهره برداری از مخزن بازفت، به کار گرفته شده است. مدل سازی بهره برداری از مخزن سد بازفت برای یک بازه ۱۲۰ ماهه مربوط به سال های آبی ۶۶-۶۵ تا ۷۵-۷۴ صورت گرفت. تابع هدف درنظر گرفته شده به صورت کمینه کردن مجموع مجذور نسبت تفاضل مقدار نیاز و مقدار رهاسازی شده از مخزن، به بیشینه نیاز طی دوره بهره برداری تعریف گردید. عملکرد الگوریتم FA با الگوریتم ژنتیک  (GA)و بهینه سازی مجموعه ذرات (PSO) که روش های بهینه سازی متداول و شاخصی می باشند، مقایسه و ارزیابی شد. نتایج حاکی از عملکرد بهتر FA نسبت به دو روش دیگر بود، به گونه ای که مقدار متوسط تابع هدف حاصل از FA برابر ۴۰۸/۰ و متوسط تابع هدف برای GA و PSO به ترتیب برابر ۶۱۸/۰ و ۹۱۳/۰ بهدست آمد. افزون بر مقدار مناسب تابع هدف، FA مقدار کمبودهای کمتر و خفیف تری نسبت به GA و PSO ایجاده کرده است.

کلیدواژه ها

الگوریتم کرم شب تاب, بهره برداری بهینه, روش های فراکاوشی, مخزن بازفت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.