شناسایی صورت بندی گفتمانی واقعه «انقلاب فرهنگی در دانشگاه ها» (۱۳۵۹-۱۳۶۳)

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: فصلنامه روش شناسی علوم انسانی، دوره: 22، شماره: 86
  • کد COI اختصاصی: JR_MTOD-22-86_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 318
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

قاسم زائری

استادیار گروه جامعه شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

ابوالفضل ذوالفقاری

عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد

حاجیه محمدعلی زاده

کارشناسی ارشد جامعه شناسی-دانشگاه شاهد

چکیده

واقعه «انقلاب فرهنگی در دانشگاه­ها» (۱۳۵۹)، به­عنوان پیامد ضروری و گریزناپذیر انقلاب اسلامی، به مباحثات گسترده و اتخاذ سیاست­گذاری­های متنوعی در حیطه های آموزشی، مدیریتی و فرهنگی نظام آموزش عالی دامن زد. مقاله حاضر با شناسایی صورت بندی گفتمانی حاکم بر این واقعه، نشان می­دهد که در آستانه انقلاب اسلامی، خواست همه­گیری در بین طیف­های مختلف نخبگان سیاسی و فرهنگی برای تحول در ساختار علمی و نظام آموزشی کشور وجود داشت و نیروی برآمده از وقوع انقلاب اسلامی، این خواست را به فعلیت رساند و همچنین، به دلیل غلبه نیروهای مسلمان در این زمان، ناگزیر به این واقعه سمت­وسوی «اسلامی» داد. مقاله نشان می د­هد که بافت گفتمانی واقعه «انقلاب فرهنگی در دانشگاه­ها» یکدست نیست و دست­کم چهار گفتمان اصلی در شکل گیری این واقعه دخیل بوده­اند: «گفتمان تحول در نهاد علم»، «گفتمان تحول در روابط علم»، «گفتمان تحول در عالم»، و «گفتمان تحول در علم». در واقع، تنوع سیاست گذاری­های در این مقطع، ناشی از مدخلیت گفتمان­های مختلف و شیوه­های متفاوت معناداری هر یک است، ضمن اینکه رابطه بین گفتمان­ها نیز مرتبه­بندی ­شده است. در این مقاله از شیوه کار فوکو در شناسایی گفتمان­ها بهره برده می شود.

کلیدواژه ها

«انقلاب فرهنگی در دانشگاه ها», تحلیل گفتمان, امام خمینی(ره), علم مهذب, علم تمدنی, علم قدسی, نهاد علم, روابط علم

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.