رخساره های کانسنگ، کانی شناسی، دگرسانی، ژئوشیمی و الگوی تشکیل کانسار باریت- روی-سرب-مس ونکان (سوکان)، شمال شرق سمنان

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه زمین شناسی اقتصادی، دوره: 13، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_ECONG-13-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 351
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فرزانه پزشکی قره چه

گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

فردین موسیوند

گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

مهدی رضایی کهخائی

گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

فرج الله فردوست

گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

چکیده

کانسار باریت- روی- سرب- مس ونکان (سوکان) با سنگ میزبان توف، توف ­شیلی، گدازه آندزیتی و تراکی ­آندزیت به سن ائوسن در شمالی ترین بخش از کمربند ماگمایی شمال ایران مرکزی در شمال شرق سمنان واقع شده است. توالی میزبان از پایین به بالا شامل سه واحد سنگی است: ۱) واحد غنی از سنگ های رسوبی شامل کنگلومرا، سنگ آهک و ماسه سنگ، ۲) واحد غنی از گدازه حاوی سنگ ­هایی با ترکیب حدواسط تا اسیدی، آندزیت و تراکی­ آندزیت به همراه میان لایه­ هایی از شیل و ۳) واحد غنی از توف شامل توف های داسیتی، توف ریولیتی و توف­ شیلی. منطقه معدنی ونکان در ناودیسی با روند محوری شمال شرقی-جنوب غربی قرار دارد. کانه ­زایی در کانسار ونکان به صورت سه افق کانه زایی دیده می­ شود. افق اول و اصلی کانه ­زایی که در یال شمال­ غربی ناودیس قرار دارد، شامل کانسار ونکان ۱ بوده که از پایین به بالا از پنج رخساره کانه ­دار تشکیل شده است: ۱) رخساره رگه- رگچه ­ای، ۲) کانسنگ سولفید توده ­ای، ۳) کانسنگ باریت لایه­ ای، ۴) کانسنگ لایه ­ای- نواری سولفیدی و ۵) رخساره نواری رسوبی- برون دمی. کانسار ونکان ۲ واقع در یال جنوب­ شرقی دارای رخساره ­های ۱) رگه- رگچه­ ای و برشی و ۲) نواری رسوبی- برون دمی است. بافت ماده معدنی اغلب شامل رگه- رگچه­ ای، توده­ ای، برشی،  نواری- لامینه و دانه ­پراکنده است. کانی های اولیه و اصلی در ماده معدنی به ترتیب شامل باریت، اسفالریت، گالن، پیریت، کالکوپیریت و مارکاسیت و کانی های ثانویه مالاکیت، کریزوکولا، گوتیت، لیمونیت، اسمیت­زونیت و سروزیت هستند. دگرسانی عمده در کانسار ونکان در سنگ دیواره کمرپایین از نوع کلریتی و سریسیتی و به مقدار کمتر اپیدوتی، آرژیلیکی و سیلیسی است. طبق پژوهش های انجام شده، به نظر می­ رسد کانسارهای باریت- فلزات ­پایه ونکان بر اساس مقایسه با انواع مختلف کانسارهای سولفید توده ­ای آتشفشان زاد، بیشترین شباهت را با کانسارهای نوع کوروکو نشان می­ دهند.

کلیدواژه ها

باریت- روی- سرب- مس, سولفید توده ای آتشفشان زاد, کوروکو, ونکان, سوکان, رخساره کانه دار, سمنان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.