خوانش مولفه های مکان در طراحی محیط شهری (نمونه موردی: میدان های تاریخی نقش جهان، گنجعلی خان، دل کمپو و گراند پلیس)

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 19، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-19-5_047
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 392
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علیرضا صادقی

استادیار بخش شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

فریال احمدی

استادیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: پ‍ژوهش حاضر با هدف بررسی الگو ها و ویژگی­های کالبدی، عملکردی، معنایی و زیست­محیطی میدان – مکان­های موفق گذشته موفق گذشته به منظور به­دست آوردن ایده­های طراحی و  ارتقا کیفیت محیطی میدان­های آشفته امروزی شکل گرفته­است چراکه در حال حاضر میدان­های شهری مفهوم گذشته خود را از دست داده و به فلکه هایی که عمدتا گره­های ترافیکی هستند تبدیل شده­اند. روش بررسی: در این نوشتار با استفاده از روش­های تحقیق توصیفی – تحلیلی و تطبیقی، به خوانش ویژگی­های مولفه­های مکان در میدان­های تاریخی پرداخته شده­ و رهنمود­هایی بر اساس این ویژگی­ها و بر محور مولفه­های مکان برای طراحی میدان­های امروزی ارائه شده­است. به این منظور مفاهیمی چون مکان، مولفه­های مکان در طراحی محیط شهری، میدان به مثابه مکان عمومی موفق شهری، گونه­شناسی میدان­های شهری، قانونمندی­های حاکم بر طراحی میدان­ها مورد مداقه قرار گرفته و ویژگی­ها و خصوصیات میدان – مکان­های موفقی چون میدان نقش جهان اصفهان، میدان گنجعلی­خان کرمان، میدان دل­کمپو سینا و میدان گراند پلیس بلژیک در قالب مولفه­های مکان بررسی و تحلیل شده­است. یافته ها: یافته­های پژوهش نشان می­دهد که میدان­ها به واسطه برخورداری از گونه­ها و اشکال مختلف و بهره­مندی از طیف وسیعی از کیفیت­های کالبدی، عملکردی و معنایی، توان بیشتری برای تبدیل شدن به یک مکان عمومی موفق را دارند. نتیجه گیری: نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که ویژگی­هایی که در پس آثار ماندگار گذشته وجود دارند که می­توان  با بازخوانی، باز­آفرینی و کار­بست آنها در طراحی میدان­های جدید، به خلق مکان­های عمومی زنده، پویا و موفق همت ورزید. این ویژگی ها در قالب مولفه های مکان شامل فرم، معنا و تصورات، فعالیت و اکوسیستم خلاصه می گردند.

کلیدواژه ها

مکان, مولفه های مکان, میدان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.