تدوین راهبردهای مدیریتی به کمک روش نوین ارزیابی آسیب پذیری اکوسیستم-های تالابی(مطالعه نمونه: تالاب چغاخور)

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 19، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-19-5_032
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 350
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه جهانی شکیب

دکتری ارزیابی و آمایش محیط زیست، دانشگاه بیرجند، ایران.

بهرام ملک محمدی

استادیار گروه برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشگاه تهران، ایران.

الهام یوسفی روبیات

استادیار دانشکده محیط زیست، دانشگاه بیرجند، ایران.

مهدی عالی پور

دانش آموخته کارشناسی ارشد برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشگاه تهران، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: ارزیابی تهدیدها و اختلالات موثر بر اکوسیستم­ها، به­منظور درک وضعیت اکوسیستم­ها، توسعه راهبردهای مناسب مدیریت محیط­زیستی، پایش و ارزیابی آن­ها امری ضروری است.به­خصوص مدیریت پایدار تالاب­ها باتوجه به ترکیب ویژگی­های اکوسیستم­های آبی و خشکی در آن­ها به رویکردهای چندبخشی و علمی نیاز دارد. اثرات ناشی از این تهدیدها ویژگی­های اکوسیستم­ را آسیب­پذیر کرده است. روش بررسی: هدف این تحقیق ارایه روشی نوین برای ارزیابی آسیب­پذیری تالاب چغاخور در مقیاس خرد به­منظور تدوین راهبردهای مدیریتی است. در این روش ابتدا با استفاده از مدل نیرو محرکه، فشار، وضعیت، اثر و پاسخ (DPSIR[۱]) تهدیدها و ارزش­های محیط­زیست تالاب ازجمله اکولوژیکی، هیدرولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی بررسی شدند. سپس تهدیدها، ارزش­ها و ارتباط بین تهدیدها و ارزش­ها ارزیابی گردیدند. از طریق ترکیب امتیازهای آن­ها ارزیابی آسیب­پذیری انجام شد. بحث و نتیجه گیری: بیشترین اثرات تهدیدها بر ارزش­های اکولوژیکی شامل از بین رفتن پرندگان و زیستگاه حیات­وحش هستند و افزایش ارتفاع سد ساخته شده بر روی تالاب و خشک­سالی اثر نامطلوب و زیادی بر تامین حق­آبه تالاب گندمان در پایین­دست می­­گذارد. درنهایت، راهبردهایی در قالب پاسخ­های احتمالی به هر یک از مولفه­های مدل تحلیلی DPSIR ارایه شده است. ۵-Driver, Pressure, State, Impact, Response  

کلیدواژه ها

مدل DPSIR, تهدیدها, ارزش ها, ارزیابی آسیب پذیری, تالاب چغاخور

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.