تعیین روزشمار یخ بندان بر اساس احتمال وقوع مطالعه موردی استان اردبیل
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 21، شماره: 7
- کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-21-7_010
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 124
نویسندگان
عضو هیات علمی دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. (مسئوول مکاتبات)
دانش آموخته کارشناسی ارشد آب وهواشناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
چکیده
زمینه و هدف: از آنجا که مخاطرهی یخ بندان زندگی انسانها، فعالیتهای عمرانی، رشد محصولات زراعی و مصرف انرژی به خصوص توزیع آن را را متاثر میکند؛ لذا آگاهی از رخداد یخ بندان و پیش بینی تاریخ وقوع یخ بندانها به تفکیک انواع آن کمک شایانی به مدیریت این پدیده میکند. در این پژوهش برای اولین بار، پارامترهای موثر بر یخ بندان و به تفکیک نوع یخ بندانها محاسبه شده و همچنین دوره بازگشت یخ بندان با سطوح احتمالات مختلف، برای هر دو نوع یخ بندان تابشی و فرارفتی صورت گرفته است. روش بررسی: در این پژوهش پس از بررسی دماهای حداقل در ایستگاههای سینوپتیک استان اردبیل، تاریخهای عبور دمای صفر درجه و کم تر برای اولین بار در پاییز و آخرین بار در بهار استخراج و بر اساس نوع یخ بندان تفکیک شدند. در ادامه سریهای زمانی آغاز و خاتمه یخ بندانهای فرارفتی و تابشی با توزیعهای آماری برازش شده و مناسبترین توزیع انتخاب و تاریخهای آغاز و خاتمهی یخ بندان در سطوح احتمالاتی ۵۰ ، ۷۰، ۸۰، ۹۰ و ۹۹ درصد با استفاده از توزیع نرمال در پایگاه آماری smada محاسبه شد. یافتهها: براساس نتایج تحقیق، بیشتر ین و کمترین فراوانی روزهای یخ بندان به ترتیب مربوط به ایستگاههای خلخال و پارس آباد و در رژیم ماهانه یخ بندان، بیشترین و کمترین فراوانی روزهای یخ بندان به ترتیب در ژانویه و اکتبر است. واکاوی رخداد یخ بندانهای تاریخی نشان داد زودترین تاریخ آغاز یخ بندانهای تابشی و فرارفتی (خلخال) به ترتیب در ۱۹ سپتامبر و ۱۰ اکتبر و دیرترین آغاز (پارس آباد) به ترتیب در ۱۲ نوامبر و ۱۲ دسامبر رخ داده است. بحث و نتیجهگیری: به طور کلی در استان اردبیل ۴۷ درصد یخ بندانها با یخ بندان تابشی و ۵۳ درصد با یخ بندان فرارفتی آغاز میشوند که این مساله خطر سرمازدگی محصولات کشاورزی در اواخر فصل تابستان را در این استان افزایش میدهد و بایستی در پاییز قبل از فرارفت هوای سرد (۲۵ مهر، بر اساس نتایج این پژوهش)، محصولات کشت تابستانه برداشت شوند. ۷۳ درصد یخ بندان ها با یخ بندان تابشی و ۲۷ درصد با یخ بندان فرارفتی خاتمه یافتهاند و در فصل بهار، امکان مبارزه با یخ بندانهای تابشی و کاهش چشمگیر خسارات وجود دارد. بر اساس تحلیل احتمالات وقوع یخ بندان، اولین یخ بندانهای تابشی و فرارفتی در ایستگاه سینوپتیک اردبیل با احتمال ۹۰% به ترتیب در ۱۸ و ۲۳ آبان رخ میدهد. تاریخ شروع یخ بندان فرارفتی در ایستگاه اردبیل با احتمال ۵۰%، ۹ آبان، در پارس آباد ۲۲ آذر، در خلخال ۲۶ مهر و در مشگین شهر ۱۸ آبان است.کلیدواژه ها
یخ بندان تابشی, یخ بندان فرارفتی, روزشمار یخ بندان, اردبیلاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.