پارادایم پر و خالی در معماری بومی ایران: ابعاد شکلی – کالبدی
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 22، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-22-2_016
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 357
نویسندگان
دکتری معماری، گروه معماری، دانشکده عمران، معماری و هنر، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
استاد گروه معماری، دانشکده عمران، معماری و هنر، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (مسوول مکاتبات)
استادیار گروه معماری، دانشکده عمران، معماری و هنر، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ایران
چکیده
زمینه و هدف: به دلیل ادراک محدود و نادرست انسان معاصر از مفهوم خالی، در شهرها و معماری امروز، فضاهای تهی و بی هویت جایگزین فضاهایخالی شده اند، درنتیجه خالی ها به اندازه قسمت های پر، اهمیت و اعتبار ندارند. بنابر فرضیه این تحقیق؛ در معماری بومی محوریت و اصالت با خالی هاست. بر همین مبنا تحقیق پیش رو باهدف استمرار ارزش های معماری بومی در جهت ارتقا معماری معاصر، درصدد درک مفهوم خالی و تبیین نقش آن در معماری بومی است. لذا مدار این تحقیق بر حول پاسخگویی به این مساله می چرخد که فضای خالی چه نقشی در شکل و کالبد معماری بومی ایران و به طور خاص در معماری خانه های یزد دارد؟ روش بررسی: تحقیق در ابتدا پیرامون چیستی مفهوم خالی کنکاش می کند و به تدوین ارکانی برای مفهوم خالی می پردازد. پس ازآن کیفیت تحقق این ارکان را در ابعاد کالبدی - شکلی، در پنج خانه بومی یزد مورد آزمون قرار می دهد. تحقیق بامطالعه کیفی صورت گرفته و ابزار گرداوری دادهها، مشاهدات عینی و مطالعه منابع مکتوب میباشد. یافته ها: تجلی مفهوم خالی مقارن باوجود دو عنصر یا کیفیت متضاد است به گونه ای که دو امر متضاد را بیآنکه یکی بر دیگری فرو بکاهد به یکدیگر بپیوندد. بر اساس یافتههای نظری تحقیق، تجلی مفهوم خالی مشروط به وجود سه رکن است. رکن اول: تضاد (همبود دو عنصر متضاد)، رکن دوم: تعامل، رکن سوم: تعادل. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد خالی به عنوان مفهومی تعالیبخش ماحصل وجود عناصر متضاد، همزیستی و تعامل آن ها و در پی آن به تعادل و وحدت رسیدن آن هاست. معماران خانه های یزد، با ادراک ضرورت هم نشینی زوجهای متضاد و با شناخت مولفه هایی چون هندسه، رنگ، نور و محصوریت موجبات تعامل ازواج متضاد و در پی آن تعادل آن ها را فراهم کردهاند و مفهوم تاثیرگذار خالی را در ابعاد شکلی و کالبدی این خانه ها متبلور ساختهاند به نحوی که در این معماری اصالت و محوریت با خالی هاست.کلیدواژه ها
خالی, معماری, تضاد, کالبد, شکلاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.