شناسایی و مقایسه ترکیب های موجود در اسانس اندام هوایی و بذر Bunium cylindricum (Boiss. & Hohen.) Drude و Bunium rectangulum Boiss. & Hausskn.

  • سال انتشار: 1389
  • محل انتشار: مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، دوره: 26، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IJMAPR-26-3_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 242
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه سفیدکن

استاد، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

عاطفه بهمن زادگان

کارشناس ارشد، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

مصطفی گلی پور

کارشناس، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

ولی الله مظفریان

دانشیار، بخش تحقیقات گیاه شناسی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

سعیده مشکی زاده

کارشناس، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

جنس Bunium با نام فارسی زیره در ایران ۱۴ گونه دارد. اغلب این گیاهان دارای غده زیرزمینی بوده و در دامنه های کوهستانی و اراضی زراعی می رویند. تنها گونه شناخته شده جنس زیره در ایران که جایگاه ارزشمندی در صادرات و صنایع داخلی دارد B. persicum است که اسانس آن حاوی کومین آلدئید و آلدئیدهای ترپینن می باشد. در این تحقیق به منظور تعیین نوع و درصد ترکیب های موجود در اسانس اندام هوایی و بذر B. cylindricum (Boiss.& Hohen.) Drude وB. rectangulum Boiss.& Hausskn.، این گیاهان از رویشگاه طبیعی خود جمع آوری شده و پس از خشک کردن در سایه، اسانس آنها به روش تقطیر با آب استخراج گردید. اجزای تشکیل دهنده اسانس ها، با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگراف گازی متصل شده به طیف سنج جرمی (GC/MS) شناسایی شدند. ۱۷ ترکیب در اسانس اندام هوایی B. cylindricum شناسایی شد که اجزای اصلی جرماکرن D (۲/۳۱%)، دیل آپیول (۹/۲۶%)، ترانس-کاریوفیلن (۱/۱۱%)، جرماکرن B (۱/۷%) و ترپینولن (۶/۵%) بودند. همچنین ۲۰ ترکیب مختلف در اسانس بذر B. cylindricum مورد شناسایی قرار گرفت. ترکیب های عمده این اسانس دیل آپیول (۸/۲۵%)، ترانس-کاریوفیلن (۴/۱۵%)، گلوبولول (۲/۱۲%)، اسپاتولنول (۲/۷%) و جرماکرن D (۶/۶%) بودند. ۷ ترکیب مختلف در اسانس گل B. rectangulum مورد شناسایی قرار گرفت که ترکیب های عمده آن دیل آپیول (۸/۸۱%) و جرماکرن D (۳/۱۱%) بودند. همچنین ۱۱ ترکیب در اسانس بذر B. rectangulum شناسایی شد که ترکیب های اصلی دیل آپیول (۳/۶۳%)، جرماکرن D (۴/۲۲%) و ترانس-کاریوفیلن (۱/۵%) بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که گرچه اسانس هر دو این گونه ها حاوی مقادیر بالایی از ترکیب های سسکوئی ترپنی است اما بین نوع و میزان این ترکیب ها در اسانس دو گونه و همچنین اسانس اندام های مختلف اختلافاتی وجود دارد.

کلیدواژه ها

Bunium cylindricum (Boiss.& Hohen.) Drude, Bunium rectangulum Boiss. & Hausskn, اسانس, جرماکرن D, دیل آپیول

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.