بررسی برخی ویژگی های اکولوژیک، مورفولوژیک و میزان اسانس گیاه نوروزک (Salvia leriifolia Benth.)
- سال انتشار: 1392
- محل انتشار: مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، دوره: 29، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_IJMAPR-29-1_014
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 218
نویسندگان
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
دانشیار، گروه علوم باغبانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
دانشیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
چکیده
نوروزک با نام علمی Salvia leriifolia Benth. گیاه دارویی ارزشمندی از خانواده نعناع می باشد. به منظور بررسی تنوع موجود در نوروزک ۱۸۰ نمونه گیاهی متعلق به ۱۲ جمعیت از این گیاه از سه استان خراسان جنوبی، خراسان رضوی و سمنان جمع آوری شد. برای بررسی صفات ظاهری نمونه های جمع آوری شده، در فصل گلدهی و بذردهی از هر رویشگاه، ۱۵ نمونه گیاهی کامل انتخاب و ۳۳ صفت رویشی و زایشی با پنج تکرار برای هر صفت بررسی شد. به منظور استخراج اسانس، سرشاخه های گلدار گیاه در فصل گلدهی تهیه گردید. مقایسه میانگین داده های کمی با استفاده از نرم افزار SAS و براساس آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح احتمال ۵% (۰۵/۰ > p) انجام شد. گروه بندی صفات اندازه گیری شده با استفاده از نرم افزار SPSS به روش Ward انجام گردید. نتایج نشان داد که این گیاه در ارتفاع ۱۵۳۳-۱۰۰۰ متر از سطح دریا رویش داشته و با متوسط دمای سالیانه ۲۳-۱۵ درجه سانتی گراد و میزان بارش ۱۹۴-۸۰ میلی متر در سال می تواند به رشد مطلوب ادامه دهد. مهمترین صفات ریخت شناسی از قبیل ارتفاع گیاه، طول و عرض برگ به ترتیب در دامنه ۸/۳۵-۹/۱۸، ۲۹/۱۵-۵۹/۶ و ۷/۲۹-۲/۱۸ سانتی متر متغیر بود. بیشترین و کمترین مقدار اسانس با مقدار ۳۷/۱ و ۶۹/۰ درصد به ترتیب مربوط به جمعیت های نجم آباد و طبس سبزوار بود. نتایج حاصل از گروه بندی صفات نشان داد که جمعیت های مورد مطالعه براساس محل جمع آوری به سه گروه مجزا تقسیم شدند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که دو جمعیت نجم آباد و بجستان به دلیل داشتن صفات مطلوب مورفولوژیکی و همچنین میزان اسانس فراوان، گیاهان مناسب برای کارهای اصلاحی و اهلی سازی این گونه می باشند و در ضمن حفاظت از این رویشگاه های مطلوب یکی از اولویت های مهم می باشد.کلیدواژه ها
نوروزک (Salvia leriifolia Benth.), تنوع, صفات مورفولوژیکی, ویژگی های اکولوژیکیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.