پاسخ ویژگی های ریشه و تسهیم ماده خشک ۴۰ ژنوتیپ اصلاح شده و بومی برنج (Oryza sativa L.) در شرایط کم آبیاری
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 9، شماره: 22
- کد COI اختصاصی: JR_JCB-9-22_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 449
نویسندگان
Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University
Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University
Rice Research Institute of Iran, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Rasht, Iran
Faculty of Agricultural Sciences, University of Gilan
Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University
چکیده
امروزه از ویژگیهای ریشه بهعنوان صفات ثانویه در کنار عملکرد دانه برای بررسی پاسخ ارقام برنج در شرایط کمآبیاری استفاده میشود. از این رو جهت ارزیابی صفات ریشه ۴۰ ژنوتیپ برنج غرقابی در شرایط کمآبیاری، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در سال ۱۳۹۳ در موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) انجام شد. تیمار آبیاری در دو سطح شاهد (آبیاری مرسوم) و کمآبیاری از مرحله آبستنی اعمال گردید. نتایج نشان داد که در شرایط کمآبیاری، طول ریشه از حدود ۴۵ به ۲۸ سانتیمتر، سطح ریشه از ۱۹۰ به ۱۱۷ سانتیمتر مربع و چگالی سطح ریشه نیز از شش به حدود چهار سانتیمتر مربع بر سانتیمتر مکعب کاهش یافتند. میانگین عملکرد شلتوک و وزن خوشه طی این شرایط نیز به ترتیب ۲۵ و ۵/۱۸ درصد کاهش نشان دادند. در شرایط کمآبیاری، وزن خشک ریشه کاهش و از سویی وزن خشک شاخساره نیز از ۷/۴۲ گرم در شرایط شاهد به ۴/۴۹ گرم در شرایط کمآبیاری افزایش یافت. گروهبندی ژنوتیپها براساس صفات مورد مطالعه و به روش حداقل واریانس وارد در شرایط شاهد و کمآبیاری به ترتیب ژنوتیپها را به چهار و سه گروه تفکیک نمود. در هر دو شرایط، گروههایی با عملکرد شلتوک بالاتر مقدار صفات ریشه کمتری داشتند. بر این اساس در گروه سوم ۱۹ ژنوتیپ از جمله خزر، شیرودی و گوهر در شرایط کمآبیاری ضمن ثبت عملکرد شلتوک بالاتر مقدار صفات ریشه کمتری داشتند. مقایسات گروهی نیز اختلاف معنیدار ارقام بومی نسبت به اصلاح شده را از نظر صفات وزن خشک ریشه، وزن خشک شاخساره، وزن خوشه و عملکرد شلتوک (به ترتیب حدود ۲۱+، ۱۴+، ۱۹- و ۱۴- درصد) نشان دادند. ازاینرو به نظر میرسد هرچند بین ژنوتیپهای مورد مطالعه نیز اولویت اصلاح گیاه تخصیص بیشتر مادهی خشک گیاه به اندامهای هوایی در مقایسه با ریشه بوده اما تنوع قابل ملاحظهای از نظر نحوه تسهیم ماده خشک گیاه به اندامهای مختلف در شرایط کمآبیاری وجود دارد.کلیدواژه ها
Cluster analysis, Dry matter Partitioning, Root dry weight to biomass ratio, Root volum, تجزیه خوشه ای, تسهیم ماده خشک, حجم ریشه, نسبت ریشه به زیست تودهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.