ارزیابی عملکرد ارقام و لاین های پیشرفته سویا تحت تنش خشکی با استفاده از تجزیه GGE بای پلات

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 9، شماره: 23
  • کد COI اختصاصی: JR_JCB-9-23_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 215
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احمدرضا دادرس

Crop and Horticultural Science Research Department, Zanjan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Zanjan, Iran.

حبیب ا.. سمیع زاده

University of Guilan

حسین صبوری

Gonbad-Kavous University

چکیده

ارزیابی ارقام و لاین­های سویا تحت تنش خشکی به به­نژادگران در شناسایی ژنوتیپ­های با عملکرد بالا و پایدار کمک می­کند. در این راستا آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط نرمال و تنش خشکی در دو مکان رشت و گنبد (در چهار محیط) طرح­ریزی شد. نتایج تجزیه مرکب عملکرد دانه در بوته نشان داد که اثر تنش، مکان، ژنوتیپ، اثر متقابل تنش در مکان، ژنوتیپ در تنش، ژنوتیپ در مکان و ژنوتیپ در تنش در مکان معنی­دار است. در این مطالعه از روش GGE بای­پلات برای بررسی ۱۲۱ رقم و لاین­های پیشرفته سویا در چهار محیط استفاده شد. نتایج حاصل از روش بای­پلات نشان داد که مولفه اول ۶۶ و مولفه دوم ۲۲ درصد (در مجموع ۸۸ درصد) از کل تغییرات را توجیه نمودند که نشاندهنده اعتبار نسبتا خوب بای­پلات در توجیه تغییرات G+GE است. نتایج روش گرافیکی نشان داد که محیط­های گنبد (تنش و نرمال) نسبت به محیط­های رشت (تنش و نرمال) در رتبه بندی و تعیین سازگاری کاملا متفاوت بودند. در بررسی بای­پلات چندضلعی مشاهده شد که در RD (مکان رشت تحت تنش خشکی)، GN (مکان گنبد نرمال) و GD (مکان گنبد تحت تنش خشکی) ژنوتیپ ۳۷ و ۳۴ بیشترین عملکرد را داشتند و علاوه­بر­این می­توان این سه محیط را به­عنوان یک محیط کلان (Mega-Environment)  در نظر گرفت. تعدادی از ژنوتیپ­ها در موقعیتی قرار گرفتند که هیچ محیطی درآنجا قرار نداشت. این ژنوتیپ­ها در اکثر محیط­ها دارای عملکرد پایین بودند. در نمودار رتبه پایداری ژنوتیپ­های ۸، ۹، ۴۹، ۶۳، ۴۲، ۸۶، ۳۹و ۴۶ دارای عملکرد متوسط و سازگاری بالایی داشتند که دارای ترکیب مناسبی از پایداری (سازگاری) و عملکرد بودند. 

کلیدواژه ها

Combined analysis, Environmental stress, InteractionGGE Graphical method, Mega-Environment, اثر متقابل, تنش های محیطی, تجزیه مرکب, روش گرافیکی GGE, محیط کلان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.