ارزیابی ژنوتیپ های گندم دوروم در شرایط آبیاری و تنش خشکی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 9، شماره: 24
  • کد COI اختصاصی: JR_JCB-9-24_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 425
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدرضا بی همتا

Agronomy and Plant Breeding, University of Tehran

مهدی شیرکوند

Islamic Azad University, Science and Research Branch

جواد حسن پور

Varamin Agronomy Research Center

امین افضلی فر

Agricultural Science, Payam Noor University, Tehran

چکیده

استفاده از ارقام پرمحصول و مقاوم به خشکی در محصولات زراعی یکی از راهکارهای موثری است که در تلفیق سایر روش­های مدیریت کم آبی می­تواند تاثیر این پدیده را به حداقل برساند. تحقیق حاضر برای رسیدن به­این هدف روی ۱۰۰ ژنوتیپ گندم دوروم در شرایط بدون تنش و تنش خشکی صورت گرفت. ژنوتیپ­ها در هر آزمایش، در قالب طرح لاتیس در سه تکرار ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف ژنوتیپ­ها از لحاظ تمام صفات در هر دو شرایط آزمایش بسیار معنی­دار بوده و تنوع ژنتیکی زیادی را بین صفات نشان داد. تجزیه علیت برای عملکرد دانه نشان داد که بیشترین اثر مستقیم و مثبت توسط صفات مقدار کل ماده­خشک و کمترین اثر صفت تاریخ سنبله­دهی تا رسیدگی کامل بود. در شرایط تنش خشکی بیشترین اثر مستقیم و مثبت توسط صفت طول پدانکل بود در حالی­که تعداد سنبله، طول گیاه، مقدار کل ماده­خشک و تاریخ جوانه­زنی تا رسیدگی کامل دارای تاثیر مستقیم و منفی بود. تجزیه به عامل­ها در شرایط بدون تنش و تنش خشکی به­ترتیب ۵/۸۰ و ۳/۸۳ درصد از تغییرات را توجیه کرد. برای تعیین برآورد بهتر عملکرد دانه شاخص خشکی STI، SSI، MP، GMPو TOL محاسبه و مشخص گردید که بر اساس شاخص TOL ژنوتیپ­های ۲۱، ۴۵ و ۳ و با توجه به شاخص­های MP، GMP و  STI ژنوتیپ­های ۷۸، ۳۴، ۷۱، ۲۱ و ۴۵ دارای برترین پاسخ از لحاظ تحمل به خشکی بودند. براساس تجزیه خوشه­ای ژنوتیپ­های مورد بررسی در هر دو شرایط در چهار گروه قرار گرفتند.

کلیدواژه ها

Cluster analysis, Drought tolerance, Drought tolerance indices, Durum wheat, Path Analysis, تجزیه علیت, تجزیه کلاستر, تحمل خشکی, تنش خشکی, گندم دوروم

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.