ارزیابی صفات موفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های برنج (Oryza sativa L.) هوازی و غرقابی در شرایط تنش خشکی و نرمال

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 10، شماره: 25
  • کد COI اختصاصی: JR_JCB-10-25_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 385
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا افشاری

University of Guilan.

عاطفه صبوری

University of Guilan.

مسعود اصفهانی

University of Guilan.

علی کافی قاسمی

University of Guilan.

چکیده

با توجه به اهمیت تنش خشکی به­عنوان مهم­ترین عامل محدودکننده تولید برنج در دنیا، شناسایی ژنوتیپ­های متحمل به تنش خشکی می­تواند یک راهکار ارزشمند برای مقابله با کم آبی باشد. در پژوهش حاضر ۵۳ ژنوتیپ برنج متشکل از ۳۱ رقم هوازی و ۲۲ رقم غرقابی بومی در دو محیط تنش کم آبی و  نرمال در منطقه سنگر رشت در ایران در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار کشت شدند. تعداد ۱۸ صفت  مختلف  شامل صفات مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که برای تمامی صفات، اختلاف بین ژنوتیپ­ها در سطح احتمال یک درصد معنی­دار بود که نشان دهنده تنوع بالا و واکنش­های متفاوت ژنوتیپ­ها در دو محیط بود. تجزیه خوشه­ای ژنوتیپ­ها را در هر کدام از شرایط در سه گروه تقسیم­بندی کرد. در شرایط بدون تنش، گروه دوم با ۲۱ ژنوتیپ که شامل ۱۴ ژنوتیپ برنج هوازی و ۷ رقم غرقابی بود، از لحاظ صفات عملکرد دانه، وزن کل خوشه­ها و خوشه ساقه اصلی، تعداد دانه کل و دانه بارور، میانگین بالاتر از سایر ژنوتیپ­ها داشتند. در شرایط تنش خشکی، مطلوب­ترین ژنوتیپ­ها در گروه دوم واقع شدند. در این گروه که شامل ۱۹ ژنوتیپ هوازی و ۴ رقم غرقابی بود از لحاظ صفات مرتبط با عملکرد ازجمله وزن کل خوشه­ها، وزن خوشه ساقه اصلی، عملکرد دانه، وزن خشک بوته، وزن هزاردانه، تعداد دانه کل و دانه بارور برتر از سایر گروه­ها ظاهر شدند. در مجموع ۱۱ ژنوتیپ هوازی و ۲ رقم غرقابی (درفک و گوهر) در هر دو شرایط  نرمال و تنش خشکی در گروه برتر از لحاظ عملکرد دانه و اجزای عملکرد واقع شدند.

کلیدواژه ها

Cluster analysis, Drought stress, Morphologic traits, Rice, برنج, تجزیه خوشه ای, تنش خشکی, صفات

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.