بررسی تحمل به خشکی در توده های محلی کنجد (Sesamium indicum L.) بر اساس شاخص های تحمل به تنش خشکی در سطوح مختلف آبیاری و میکوریزا

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 10، شماره: 26
  • کد COI اختصاصی: JR_JCB-10-26_018
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 341
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اسماعیل قلی نژاد

University of Payame Noor

رضا درویش زاده

urmia university

چکیده

کنجد از جمله گیاهانی می­ باشد که به دلیل محتوای بالا (۵۲ – ۴۷ درصد) و کیفیت مناسب (میزان کم کلسترول و وجود برخی آنتی ­اکسیدان ­ها) روغن دانه­ های آن، نقش مهمی در سلامت انسان دارد. آزمایشی با هدف بررسی عکس­ العمل هشت توده محلی کنجد به تنش خشکی بر اساس عملکرد دانه و شاخص­ های تحمل به خشکی به صورت فاکتوریل- اسپلیت پلات با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی هنرستان کشاورزی ارومیه اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل سطوح مختلف آبیاری (آبیاری نرمال: آبیاری بعد از ۷۰ میلی­متر تبخیر و تعرق گیاه یا ETc، تنش ملایم: آبیاری بعد از ۹۰ میلی ­متر ETc و تنش شدید: آبیاری بعد از ۱۱۰ میلی­ متر ETc)، فاکتور فرعی شامل عدم تلقیح و تلقیح با دو گونه قارچ میکوریزای Glomus mosseae، Glomus intraradices و فاکتور فرعی فرعی شامل هشت توده­محلی کنجد (جیرفت ۱۳، محلی طارم زنجان، محلی مغان، ناز چند شاخه، TC-۲۵، TS-۳، داراب ۱۴ و دشتستان ۵) بود. ۱۰ شاخص تحمل به خشکی شامل میانگین بهره­ وری (MP)، شاخص تحمل تنش (STI)، میانگین هندسی بهره­ وری (GMP)، میانگین هارمونیک (HARM)، شاخص عملکرد (YI)، شاخص مقاومت به خشکی (DI)، شاخص میزان محصول در محیط ­های غیرتنش و تنش (SNPI)، شاخص تحمل به تنش اصلاح شده در شرایط آبیاری مطلوب (MPSTI) و شاخص تحمل به تنش اصلاح شده در شرایط تنش ملایم و شدید خشکی (MSSTI) بر اساس عملکرد دانه در شرایط آبیاری مطلوب (YP)، عملکرد دانه در شرایط تنش ملایم خشکی (YS-mild) و عملکرد دانه در شرایط تنش شدید خشکی (YS-severe) محاسبه شدند. در تجزیه خوشه ­ای، توده­ های محلی کنجد بر اساس شاخص­های تحمل تنش و عملکرد در شرایط مختلف آبیاری در سه گروه قرار گرفتند. بر اساس نتایج بای­پلات، توده­ های محلی طارم و محلی مغان به­عنوان توده­ های متحمل، توده TS-۲۵به­عنوان نیمه متحمل و بقیه توده­ ها نسبتا حساس شناخته شدند.     

کلیدواژه ها

Biplot, Cluster analysis, Drought stress, Local landraces, Sesame, بای­ پلات, تجزیه خوشه­ای, تنش خشکی, توده محلی, کنج

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.