ارزیابی خصوصیات ریخت شناختی ژنوتیپ های جدید پنبه (Gossypium hirsutum L.) در استان گلستان

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 10، شماره: 27
  • کد COI اختصاصی: JR_JCB-10-27_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 418
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

آیدین حمیدی

Seed and Plant Certification and Registration Institute(SPCRI)

کمال قاسمی بزدی

Cotton Research Institute(CRI)

یاسر جعفری

Cotton Research Institute(CRI)

چکیده

      به­ منظور ارزیابی تمایز، یکنواختی و پایداری (DUS) خصوصیات ریخت ­شناختی سه ژنوتیپ جدید پنبه (GT۴۰، TBL۶۰ و SKT۱۳۴) با استفاده از طرح بلوک‎های کامل تصادفی با چهار تکرار مورد آزمون قرار گرفتند. به ­طورکلی ۳۹ خصوصیت کمی و کیفی ریخت­ شناختی اندازه­ گیری شدند. نتایج نشان داد ژنوتیپ­ ها برای خصوصیات ریخت‎شناختی کمی شامل تعداد گره ها تا پایین ترین شاخه زایا، طول شاخه زایا، تعداد گره های شاخه زایا، درصد کیل الیاف، درجه کشش، ظرافت و طول الیاف، ارتفاع گیاه و طول دمگل قوزه به ­طور معنی ­داری متمایز بودند. همچنین ژنوتیپ­ ها از لحاظ خصوصیات ریخت‎شناختی کیفی: رنگ گرده، موقعیت کلاله نسبت به پرچم ها، اندازه براکته (در بلوغ سبز)، تیپ گل­دهی گیاه، اندازه برگ، کرک­دار بودن برگ (سطح زیرین)، قسمت بالایی ساقه زمان باز شدن قوزه (زمانی که ۵۰ درصد گیاهان حداقل یک قوزه باز شده داشته باشد) و درجه شکفتگی قوزه (در مرحله بلوغ کامل) متمایز بودند. به‎طورکلی براساس نتایج این تحقیق ژنوتیپ GT۴۰ براساس زرد بودن رنگ گرده، موقعیت بالاتر کلاله نسبت به پرچم ها، اندازه کوچک برگ، کرک­دار بودن متوسط قسمت بالایی ساقه، ارتفاع کوتاه گیاه (در بلوغ سبز) و زمان زود باز شدن قوزه از ژنوتیپ­ های TBL۶۰ و SKT۱۳۴ متمایز بود. ژنوتیپ TBL۶۰ نیز به ­واسطه تیپ گل­دهی باز گیاه، شدت متوسط رنگ سبز برگ (در مرحله گل­دهی)، اندازه متوسط براکته در بلوغ سبز و طول متوسط دمگل قوزه از ژنوتیپ SKT۱۳۴ قابل تمایز بود. بنابراین، نتایج این تحقیق خصوصیات ریخت­ شناختی متمایز برخوردار از یکنواختی و پایداری سه ژنوتیپ جدید پنبه در دست معرفی به­ عنوان رقم را برای ثبت ارقام برای برخورداری از حقوق به ­نژادگران مشخص ساخت. همچنین باتوجه به یکنواختی و پایداری تمایز هشت خصوصیت ریخت ­شناختی کیفی، از این خصوصیات می ­توان به‎عنوان شناسه ارقام در فرآیند کنترل و گواهی مزارع تولید بذر ارقامی که از این ژنوتیپ­ ها معرفی خواهند شد، برای ارزیابی خلوص و اصالت ژنتیکی، استفاده نمود.

کلیدواژه ها

Cotton, Cultivar registration, Distinctness Uniformity, Stability, Morphological characteristic, خصوصیات ریخت شناختی, پنبه, ثبت رقم, تمایز, یکنواختی, پایداری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.