گروه بندی ارقام افتراقی جدید زنگ های گندم بر اساس صفات آگرومورفولوژیک در شرایط اقلیمی ایلام

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 12، شماره: 33
  • کد COI اختصاصی: JR_JCB-12-33_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 231
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سمیه فرجی

Faculty of Agriculture, University of Ilam

علی اشرف مهرابی

Faculty of Agriculture, University of Ilam

سمیه حاجی نیا

Faculty of Agriculture, University of Ilam

چکیده

   به منظور بررسی تنوع ژنتیکی تعدادی از ارقام افتراقی زنگ گندم (زنگ زرد یا نواری (Puccinia striiformis)، زنگ ساقه یا سیاه (P. graminis)، زنگ برگ یا قهوه ای (P. recondita) از نظر صفات فنولوژیکی، مورفولوژیکی و زراعی، ۵۸ رقم افتراقی به­ همراه پنج رقم شاهد بومی (زردک، یاواروس، کریم، ریجاب و ساجی) با استفاده از روش آگمنت در سال زراعی ۹۷-۱۳۹۶ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ایلام مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات مورد بررسی شامل صفات فنولوژی (روز تا سبز شدن، روز تا ساقه دهی، روز تا بوتینگ، روز تا سنبله دهی، روز تا گرده افشانی، روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی) و صفات مورفولوژیکی (ارتفاع بوته، طول پدانکل، تعداد گره در ساقه، تعداد پنجه بارور، تعداد پنجه کل، طول ریشک، تعداد سنبلچه در سنبله، طول سنبله، وزن سنبله، وزن صد دانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و شاخص برداشت) بود. دامنه تغییرات صفت زمان رسیدگی از ۱۳۴ تا ۱۸۸ روز متغیر و به ترتیب برای ارقام افتراقی SR۱۷ و SR۱۳ مشاهده شد. دامنه تغییرات ارتفاع بوته بین ۴/۴۷ سانتی متر در رقم افتراقی YR۸ تا ۳/۱۰۰ سانتی متر در رقم افتراقی LR۱۲ متغیر و میانیگن ارتفاع بوته ۲/۷۴ سانتی متر حاصل گردید. تجزیه خوشه ای به روش Ward، ارقام افتراقی زنگ زرد، زنگ ساقه و زنگ برگ مورد بررسی را به ترتیب در سه، سه و پنج گروه قرار داد. ارقام LR۱، LR۹، LR۱۲ و LR۱۳ به عنوان بهترین ارقام افتراقی زنگ برگ از نظر عملکرد و اجزای عملکرد شناسایی شدند. ارقام YR۴ و YR۱۱ که جزء ارقام افتراقی زنگ زرد هستند عملکرد دانه و شاخص برداشت بالایی داشتند. ارقام SR۱، SR۱۳، SR۶، SR۱۴، SR۷، SR۸ و SR۳ به عنوان ارقام افتراقی برتر زنگ ساقه شناخته شدند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که این ارقام اهمیت زیادی در برنامه های گزینش و اصلاح برای دست یابی به عملکرد بالاتر دارند.

کلیدواژه ها

Pathogenesis, Cluster analysis, Discriminant function, Wheat germplasm, بیماری زایی, تجزیه خوشه ای, تابع تشخیص, ژرم پلاسم گندم

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.