شناسایی QTLها و برهمکنش آن ها با محیط برای صفات کیفیت ظاهری برنج با استفاده از دو جمعیت لاین خالص نوترکیب برنج
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 12، شماره: 35
- کد COI اختصاصی: JR_JCB-12-35_014
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 272
نویسندگان
Faculty of Agriculture, Lorestan University, Khorramabad, Iran
Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Rasht, Iran
Faculty of Agriculture, Lorestan University, Khorramabad, Iran
Faculty of Agriculture, Lorestan University, Khorramabad, Iran
Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Rasht, Iran
چکیده
صفات ظاهری دانه برنج بر ترجیح مصرف کنندگان و پذیرش بازار تاثیر می گذارند و برنج های دانه بلند در بازارهای بین المللی دارای مشتری زیادی هستند. به منظور تعیین مکان های ژنی کنترل کننده طول، عرض و نسبت طول به عرض (شکل) دانه برنج و برهمکنش آن ها با محیط، آزمایشی بر روی دو مجموعه لاین خالص نوترکیب از دو جمعیت برنج حاصل از تلاقی IR/ علی کاظمی (ALIR) و صالح/ علی کاظمی (ALSA) انجام شد. تیمار های هر جمعیت RIL به همراه پنج رقم شاهد در قالب طرح آگمنت بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در ۵ تکرار در دو منطقه رشت و تنکابن در شمال ایران ارزیابی شدند. نقشه پیوستگی هر دو جمعیت با استفاده از ۸۷ نشانگر ریز ماهواره (SSR) چندشکل، ۱۳۵۶ سانتی مورگان از ژنوم برنج را با فاصله متوسط ۵۸/۱۵سانتی مورگان بین نشانگر ها پوشش داد. در این تحقیق در مجموع ۱۳ QTL اصلی و ده جفت QTL اپیستاتیک برای سه صفت مذکور شناسایی گردید که شامل هفت QTL اصلی و پنج جفت QTL اپیستاتیک برای جمعیت ALIR و شش QTL اصلی و پنج جفت QTL اپیستاتیک برای جمعیت ALSA بودند. دو مکان ژنی qRGL۴ (۱.۱)و qSGL۵ (۱.۰۱)با اثر افزایشی مثبت و بیشترین واریانس فنوتیپی توجیه شده به ترتیب به مقدار۲/۲۵ و ۴/۱۸ درصد، باعث افرایش طول دانه شدند. دو خوشه QTL روی کروموزوم سه شناسایی شدند که با دارا بودن آلل هایی از والد مشترک علی کاظمی در کنترل هر سه صفت ارزیابی شده در دو جمعیت موثر بودند. سومین خوشه QTL روی کروموزوم هفت (qGW۷ و qGSh۷) برای عرض دانه و شکل دانه در جمعیت ALIR مشخص گردید. بنابراین می توان گفت که QTL های هر خوشه یا به شدت پیوسته بوده و یا دارای اثرات پلیوتروپیک با تاثیر قابل توجه در کنترل صفات APQ برنج بودند. در این تحقیق در مجموع ده جفت QTL اپیستاتیک شامل پنج جفت برای هر جمعیت برای سه صفت شناسایی گردید. اثرات اپیستاتیک در جمعیت ALIR عمدتا تحت تاثیر QTL های اصلی معنی دار (۸۰ درصد) بیان شدند. در حالی که اثرات اپیستازی در جمعیت ALSA بیشتر توسط QTLهای غیر معنی دار (۶۰ درصد) بروز یافتند. سهم واریانس فنوتیپی توجیه شده QTL های اصلی در کنترل ژنتیکی صفات کیفیت ظاهری دانه بیشتر از QTL های اپیستاتیک بود. بررسی برهمکنش QTL با محیط نشان داد که فقط یک QTL اصلی دارای برهمکنش معنی دار با محیط بود، درحالی که هیچ یک از جفت QTL های اپیستازی دارای برهمکنش افزایشی× افزایشی معنی دار با محیط نبودند. مکان های ژنی مطلوب و نشانگرهای پیوسته این تحقیق میتوانند بعد از ریز نقشه یابی و اعتبار سنجی، در برنامه به نژادی برای بهبود کیفیت ظاهری دانه برنج استفاده شوند.کلیدواژه ها
Rice, Epistasis, Environment, Grain Shape, QTL, برنج, اپیستازی, محیط, شکل دانه, QTLاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.