پیش بینی دبی روزانه رودخانه با استفاده از مدل نروفازی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز طالقان)

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، دوره: 5، شماره: 10
  • کد COI اختصاصی: JR_JWMR-5-10_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 222
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

صادق تالی خشک

دانشگاه تهران

محسن محسنی ساروی

دانشگاه تهران

مهدی وفاخواه

دانشگاه تربیت مدرس نور

شهرام خلیقی سیگارودی

دانشگاه تهران

چکیده

  از مهم­ترین مسائل در مدیریت حوزه­های آبخیز، پیش­بینی فرآیندهای هیدرولوژیکی می­باشد. استفاده از مدل­های جدید در این زمینه می تواند به مدیریت و برنامه­ریزی صحیح کمک کند. علاوه برآن پیش­بینی جریان رودخانه، مخصوصا در شرایط سیلابی، به مسوولان این امکان را خواهد داد که با آمادگی خسارات ناشی از سیل را کاهش دهند. یکی از روش­هایی که اخیرا برای پیش­بینی و برآورد میزان دبی رودخانه­ها به کار می­رود، مدل نروفازی است. نروفازی با بررسی و تشخیص روابط بین ورودی­ها و خروجی، به برآورد خروجی مطلوب می­پردازد. در این مطالعه مقادیر سه ساله بارندگی و دبی روزانه ایستگاه­های مختلف موجود در سطح حوزه آبخیز طالقان، به عنوان ورودی به مدل نروفازی وارد شد و با توجه به نمایه­های آماری (ریشه میانگین مربعات خطا، ضریب همبستگی و تبیین)، بهترین ساختار نروفازی و ترکیب ورودی­ها جهت پیش­بینی جریان رودخانه مشخص گردید. نتایج نشان داد که بهترین برآوردها مربوط به فازی ساز گوسی بود. با اینکه حالت ­ های ورودی مختلفی، نتایج قابل قبولی را ارائه داد، بهترین برآوردها با ضرایب RMSE و R۲ (داده ­ های آموزش ۰۲/۰ و ۹۸/۰ - داده­های آزمون ۰۶/۰ و ۸۷/۰)، مربوط به ورودی دبی مهران و جوستان و دبی روز قبل گراب و دهدر بود. با توجه به نتایج مشخص شد که نروفازی با صحت زیادی پیش ­ بینی جریان روزانه را انجام داده است و در مدیریت حوزه­های آبخیز و کنترل سیل می­تواند استفاده شود.

کلیدواژه ها

Keywords: Daily discharge, Neuro-fuzzy, Flood forecasting, Taleghan watershed, دبی روزانه, نروفازی, پیش بینی سیل, حوزه آبخیز طالقان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.