پهنه بندی خطر سیلاب با استفاده از سیستم تصمیم گیری چندمعیاره (مطالعه موردی: حوزه آبخیز شیطور بافق)
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، دوره: 7، شماره: 14
- کد COI اختصاصی: JR_JWMR-7-14_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 299
نویسندگان
چکیده
امروزه یکی از مسائل مهم در پروژههای مهار سیلاب کشور، اولویتبندی حوزه ها برای تخصیص بودجه و عملیات سازهای و غیرسازهای میباشد. فقدان ایستگاههای هیدرومتری در بسیاری از زیرحوزهها، تعیین میزان مشارکت زیرحوزههای مختلف یک آبخیز در ایجاد سیلاب خرو را با مشکل مواجه میکند. لذا بررسی پارامترهای موثر در بروز سیل در زیرحوزهها از طریق مدلهایی نظیر سیستم تصمیمگیری چندمعیاره (MCDAS) میتواند در تعیین نقش هر یک از زیرحوزهها در بروز سیلاب راهگشا باشد. حوزه آبخیز شیطور بافق از جمله حوزههایی است که علیرغم بروز سیلابهای مکرر فاقد هرگونه ایستگاه هیدرومتری است. هدف از این پژوهش بررسی میزان پتانسیل زیرحوزههای این آبخیز در ایجاد سیلاب میباشد. در این تحقیق پس از تهیه لایههای رقومی پارامترهای موثر نظیر مساحت حوزه، شیب حوزه، شیب آبراهه اصلی، تراکم زهکشی، ضریب شکل حوزه، بارندگی سالانه، کاربری اراضی و نفوذپذیری زیر حوزهها، با روش AHP اقدام به وزندهی هر لایه بر اساس میزان اهمیت آن در بروز سیلاب شد. در نهایت با اعمال وزنها و ضرایب هر یک از لایهها در الحاقیه MCDAS نرمافزار ArcGIS، نقشه ترکیبی تهیه شد. ارزش پیکسلهای نقشه ترکیبی میتواند از صفر تا یک متغیر باشد که هر چه به یک نزدیکتر باشد بیانگر پتاسیل بیشترسیلخیزی است. بر اساس نقشه نهایی، زیر حوزه Cchr('۳۹')۵ با ارزش ۷۹/۰ از بیشترین پتانسیل بروز سیلاب برخوردار است که باید در الویت اقدامات اصلاحی قرار گیرد. پس از آن زیرحوزههای C۱ و C۲ و C۳ در گروه با خطر زیاد و زیرحوزههای Cchr('۳۹')۷ و Cchr('۳۹')۳ در گروه با خطر وقوع سیلاب کم قرار گرفتند و در نهایت زیر حوزه C۵ با ارزش ۱۵/۰ کمترین خطر سیل خیزی را در منطقه دار میباشد.کلیدواژه ها
AHP, Flood, MCDAS, Sheytoor-Bafgh Watershed, سیل, سیستم تصمیم گیری چندمعیاره, تحلیل سلسله مراتبی, حوزه شیطور بافقاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.