رابطه تغییرات ارتفاع از سطح دریا و پهنای حلقه های رویشی جنس ارس در شمال استان کرمان

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دوفصلنامه بوم شناسی جنگل های ایران، دوره: 8، شماره: 15
  • کد COI اختصاصی: JR_IFEJ-8-15_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 370
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

قاسم عزیزی

University of Tehran, Faculty of Geography

ایان رابرتسون

Swansea university (wales), Geography Department

مصطفی کریمی

University of Tehran, Faculty of Geography

محمدمهدی آبادی جو راوری

University of Tehran, Faculty of Geography

چکیده

     هدف این مطالعه بررسی نقش ارتفاع از سطح دریا بر پهنای حلقه ­های رویشی درختان ارس است. جنس ارس (Juniperus) یکی از گونه ­های اصلی بوم ­سامانه ­های طبیعی جنگل­ های کوهستانی ایران به­ شمار می­رود. گسترش کوهستان­های مرتفع در استان کرمان سبب شکل­ گیری رویشگاه­ های ارس شده است که می­توانند برای مطالعات گاه­ شناسی مناسب باشند. با این وجود بیشتر مطالعات گاه­ شناسی درختی در ایران مربوط به رویشگاه ­های زاگرس، البرز و جنگل­ های شمال کشور بوده و در استان کرمان پژوهشی انجام نگرفته است. پژوهش حاضر در ارتفاعات شمالی استان کرمان، بین سه شهرستان راور، زرند و کوهبنان انجام گرفت. در این پژوهش تعداد ۱۲۸ نمونه از ۶۴ پایه درخت ارس در چهار رویشگاه ارس منطقه با استفاده از مته رویش ­سنج برداشت شد. این چهار رویشگاه به نام ­های کوه­ گاو، بیدشیخ، رودکر و گلوبند شناخته می شوند. اختلاف ارتفاع از سطح دریای محل نمونه­ برداری درختان در این چهار رویشگاه به ­ترتیب ۳۴۹، ۴۰۱، ۴۷۸ و ۲۱۵ متر است. پس از آماده ­سازی نمونه­ ها و بالا بردن وضوح بصری آن­ها، تعداد و پهنای حلقه­ ها به­ وسیله میزکار LINTAB و نرم­افزار TSAPWin با دقت ۰۱/۰ میلی­متر شمارش و اندازه­ گیری شد. تطابق زمانی بین دو منحنی رویشی هر درخت با نرم­افزار TSAP انجام گرفت و نتایج آماره ­های GLK، CDI، GSL، CC و T-v مربوط به ارزیابی تطابق، کیفیت مطلوب تطابق زمانی منحنی­ های رویشی به­ دست آمده را برای بیشتر درختان نشان داد. ارتباط بین تغییرات ارتفاعی و متوسط پهنای حلقه­ ها با استفاده از ضرایب همبستگی پیرسون و اسپیرمن برای سه رویشگاه و کل درختان سنجیده شد. نتایج ضرایب پیرسون (رویشگاه کوه­گاو ۶۷/۰-، بیدشیخ ۷۵/۰-، رودکر ۵۹/۰-، کل درختان ۴۵/۰-) و اسپیرمن (رویشگاه کوه­ گاو ۷۰/۰-، بیدشیخ ۷۹/۰-، رودکر ۳۳/۰-، کل درختان ۳۰/۰-)، نشان­ داد که بین متغیرهای ارتفاع و متوسط پهنای حلقه ­های رویشی در دو رویشگاه اول همبستگی منفی بالا و در رویشگاه سوم و همچنین کل درختان همبستگی منفی متوسط وجود دارد.    

کلیدواژه ها

Dendrochronology, growth rings, Cross-Dating, Correlation Coefficients, گاه­ شناسی درختی, حلقه های رویشی, تطابق زمانی, ضریب همبستگی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.