پیش بینی تغییرات نقطه ای مقادیر نسبی دما و بارش در اثر تغییر اقلیم در دوره های زمانی آینده نزدیک و آینده دور و بررسی خشکسالی با استفاده از شاخص های SPI و SPEI در دشت قزوین، ایران

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه علوم آب و خاک، دوره: 25، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JWSS-25-2_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 393
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیده مریم بنی هاشمی ترشیزی

۱. Department of Water Engineering, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran.

سید سعید اسلامیان

۱. Department of Water Engineering, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran.

بیژن نظری

۲. Department of Water Sciences and Engineering, Faculty of Agriculture & Natural Resourses, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran.

چکیده

تغییرات اقلیمی آشکار پیش رو، تبدیل به دغدغه ای جدی برای جامعه بشری شده است. این پژوهش برای بررسی اثرات تغییر اقلیم بر متغیرهای دما و بارندگی در دشت قزوین در قالب ۵ مدل اقلیمی بزرگ مقیاس Hadcm۳، CSIRO-MK۳، GFDL، CGCM۳ و MICROC۳.۲ و ۳ سناریوی انتشار گازهای گلخانه ای A۱B، A۲ و B۱ و ترکیب سناریوهای مختلف در دو دوره زمانی ۳۰ ساله آینده نزدیک (۲۰۵۰-۲۰۲۱) و آینده دور (۲۰۵۱-۲۰۸۰) انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که به طور میانگین در ۴ ایستگاه مورد بررسی تا پایان سال ۲۰۵۰ بارندگی بین دو نسبت  ۰/۵ و ۱/۴ برابر مقدار بارش دوره مشاهداتی تغییر کرده و میانگین دما به اندازه ۰/۱- تا ۱/۶ درجه سانتی گراد نسبت به دوره مشاهداتی تغییر خواهد داشت و تا پایان سال ۲۰۸۰ بارندگی بین دو نسبت ۰/۵ و ۱/۷ برابر مقدار بارش دوره مشاهداتی در نوسان بوده و میانگین دما افزایشی بین ۰/۶ تا ۲/۶ درجه سانتی گراد را تجربه خواهد کرد. هر دو شاخص خشکسالی SPI و SPEI در آینده نزدیک و دور، افزایش تعداد دوره های خشک را در همه ایستگاه ها نشان می دهد. اما مقدار مجموع توالی های منفی با توجه به بازه های ۳، ۱۲ و ۲۴ ماهه در سطح ایستگاه ها متفاوت بود. از دیدگاه شاخص SPEI نسبت به دوره پایه، مجموع توالی های منفی خشکسالی و تعداد دوره های خشک در آینده ۳ ایستگاه آوج، باغ کوثر و نیروگاه افزایش و در ایستگاه قزوین کاهش خواهد داشت اما از دیدگاه شاخص SPI ایستگاه باغ کوثر از نظر مجموع توالی های منفی و تعداد دوره های خشک در آینده نسبت به دوره پایه، افزایش و ۳ ایستگاه دیگر بیشتر از نظر تعداد دوره های خشکسالی با افزایش روبه رو هستند و مجموع توالی های منفی کاهش نشان می دهد. نتایج نشان داد در آینده رخدادهای خشکسالی به سمت شدید شدن و همچنین رخدادهای ترسالی به سمت فرین شدن پیش می روند.

کلیدواژه ها

Climate Change, Qazvin Plain, Temperature, Precipitation, drought, Standardized Precipitation Index (SPI), Standardized Precipitation Evapotranspiration Index (SPEI)., تغییر اقلیم, دشت قزوین, دما, بارندگی, خشکسالی, شاخص بارش استاندارد شده (SPI), شاخص بارش و تبخیر و تعرق استاندارد شده (SPEI)

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.