بررسی کمی و کیفی اسانس دو گونه از جنس نپتا (Nepeta cataria L. و Nepeta bracteata Benth.) در شرایط زراعی
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، دوره: 37، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_IJMAPR-37-1_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 535
نویسندگان
دانش آموخته کارشناسی ارشد فیتوشیمی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
استاد، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
استادیار، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):۹۸.۱۰۰۰/۱۷۳۵-۰۹۰۵.۱۴۰۰.۳۷.۱۱۳.۱۰۵.۱.۱۵۷۶.۱۶۱۰ دو گونه Nepeta cataria L. و Nepeta bracteata Benth. (تیره نعناعیان) از گیاهان بومی ایران هستند. به منظور بررسی کمی و کیفی اسانس دو گونه مذکور در حالت زراعی، بذر هشت جمعیت از این دو گونه از رویشگاه های طبیعی جمع آوری و در ایستگاه تحقیقات البرز موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور (کرج، استان البرز) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی کشت شد. سرشاخه های گل دار در زمان گلدهی کامل جمع آوری و پس از خشک کردن در دمای محیط، اسانس آنها با روش تقطیر با آب استخراج، و با دستگاه GC و GC/MS تجزیه و شناسایی شدند. بازده اسانس جمعیت های N. cataria بین ۰.۰۲ (کرج) تا ۰.۵۰% (اراک) متغیر بود. ۲۳ ترکیب در اسانس این گونه شناسایی شد و ترکیب غالب در تمام جمعیت ها از ایزومرهای نپتالاکتون بود. نپتالاکتون III(a۴-آلفا، ۷-بتا،a ۷-آلفا نپتالاکتون)، ۴۴.۴ (کرج) تا ۹۱.۶% (اراک) از اسانس و نپتالاکتونI (a۴-آلفا، ۷-آلفا، a۷-آلفا نپتالاکتون)، ۰.۸ (کرج) تا ۱۵.۹% (بافق۱) از اسانس را به خود اختصاص دادند. نپتالاکتونII (a۴-آلفا، ۷-آلفا، a۷-بتا نپتالاکتون) فقط در جمعیت بافق۲ (۲۱.۲%) مشاهده شد. میزان ۸،۱-سینئول در اسانس جمعیت های مختلف N. cataria از ۰.۴ (تفت۱) تا ۱۲.۸% (کرج) متغیر بود. بازده اسانس در جمعیت های N. bracteata بین ۰.۰۲ (اردکان) و ۰.۸۰% (تفت ۲) بود. ۲۷ ترکیب در اسانس این گونه شناسایی شدند و ترکیب های عمده، ۸،۱-سینئول (۱.۰، ۹.۶ و۴۱.۰ درصد به ترتیب در جمعیت های طبس، اردکان و تفت۲) و ژرانیل استات (۰.۹، ۳.۴ و ۳۹.۸ درصد به ترتیب در جمعیت های طبس، تفت۲ و اردکان) بودند. به طور کل، نتایج نشان داد که جمعیت های N. cataria همگی از یک کموتایپ، اما جمعیت های N. bracteata از دو کموتایپ (کموتایپ ژرانیل استات و کموتایپ ۸،۱-سینئول) بودند.کلیدواژه ها
Nepeta cataria L, Nepeta bracteata Benth, اسانس, نپتالاکتون, ژرانیل استات, ۸, ۱-سینئولاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.