بررسی عملکرد بذر در ۱۹ اکوتیپ از سه گونه تخم شربتی (Lallemantia spp.)

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، دوره: 37، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJMAPR-37-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 285
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سعید رشوند

استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران

علی اشرف جعفری

استاد، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

علیرضا فخرواعظی

مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران

چکیده

شناسه دیجیتال (DOR):۹۸.۱۰۰۰/۱۷۳۵-۰۹۰۵.۱۴۰۰.۳۷.۲۷۷.۱۰۶.۲.۱۵۷۶.۴۱ جنس لالمنتیا (Lallemantia Fisch. et Mey.) یکی از مهم ترین جنس های دارویی در ایران هست که به دلیل اثرات ارزشمند دارویی موردتوجه جامعه انسانی ایران قرار گرفته است. مطالعه حاضر با هدف احیاء و اهلی سازی برخی اکوتیپ های وحشی گونههای جنس بالنگو یا تخم شربتی (Lallemantia spp.) انجام شد. بذور ۱۹ اکوتیپ وحشی شامل نه اکوتیپ از گونه L. royleana (Benth.) Benth.، پنج اکوتیپ از گونه L. iberica (M.Bieb.) Fisch. & C.A. Mey. و پنج اکوتیپ از گونه L. peltata (L.) Fisch. & C.A. Mey. از بانک ژن منابع طبیعی ایران تهیه شدند. بذرها در سال زراعی ۱۳۹۷ در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین کاشته شدند. صفات مورد بررسی شامل وزن خشک کل بوته، عملکرد بذر، ارتفاع گیاه، قطر تاج پوشش و صفات فنولوژیکی روز تا گلدهی و روز تا رسیدگی بذر بود. ابتدا تجزیه واریانس بین گونه ها و سپس تجزیه واریانس آشیانه ای بین اکوتیپ های داخل هر گونه انجام شد. مقایسه میانگین صفات مختلف در بین اکوتیپ های داخل هرگونه به روش توکی انجام شد. در این مطالعه براساس تجزیه خوشه ای و نمودار بای پلات، اکوتیپ ها در سه خوشه مجزا قرار گرفتند. اکوتیپ های خوشه یک که متعلق به L. iberica بود نسبت به اکوتیپ های دو خوشه دیگر از میزان عملکرد بذر بیشتری برخوردار بودند. در L. iberica بیشترین وزن بذر متعلق به اکوتیپ آزادشهر (۴.۵ گرم در بوته) با میزان تولید ۳۷۵ کیلوگرم در هکتار برآورد گردید. در نهایت، اکوتیپ های برتر از لحاظ عملکرد بذر در کلاس a، شناسایی شدند و در فرآیند تکثیر و صدور گواهی محدود بذر قرار گرفتند.

کلیدواژه ها

تخم شربتی (Lallemantia spp.), تنوع, گیاهان دارویی, منابع ژنتیکی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.