تاثیر تیمارهای تغذیه ای بر ویژگی های مورفولوژیک و عملکرد اسانس مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad)

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، دوره: 37، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJMAPR-37-2_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 468
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیده محدثه محمدی

دانشجوی دکتری، گروه علوم باغبانی- گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

فاطمه سفیدکن

استاد، بخش تحقیقات گیاهان دارویی، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

سمانه اسدی صنم

استادیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

سپیده کلاته جاری

استادیار، گروه علوم باغبانی- گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

شناسه دیجیتال (DOR):۹۸.۱۰۰۰/۱۷۳۵-۰۹۰۵.۱۴۰۰.۳۷.۱۹۳.۱۰۶.۲.۱۵۷۸.۳۲ این آزمایش به منظور بررسی تاثیر تیمارهای مختلف تغذیه ای بر ویژگی های مورفولوژیک، عملکرد اسانس و میزان برخی عناصر خاک و سرشاخه های گیاه مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad) به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و ۱۴ تیمار تغذیه ای طی دو سال زراعی ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ اجرا شد. تیمارها شامل ۱-C (شاهد)، ۲-NPK (کود شیمیایی ۵۰، ۲۵، ۲۵ کیلوگرم در هکتار)، ۳- CM۳۰، ۴- CM۶۰ (CM: کود دامی ۳۰ و ۶۰ تن در هکتار)، ۵- CM۳۰+NPK، ۶- CM۶۰+NPK، ۷- V۵ (ورمی کمپوست ۵۰ تن در هکتار)، ۸- V۵+NPK، ۹- GM (Glomus mosseae)، ۱۰- GI (Glomus intraradices)، ۱۱- S۰+T، ۱۲- S۲۵۰+T، ۱۳- S۵۰۰+T (S: سولفور ۰، ۲۵۰ و ۵۰۰ کیلوگرم در هکتار، T: Thiobacillus) و۱۴- V۵+T بودند. تجزیه واریانس داده ها نشان داد، اثر متقابل سال در تیمارهای تغذیه ای بر تمام ویژگی های مورفولوژیک، بازده و عملکرد اسانس و مقدار عناصر پتاسیم و گوگرد سرشاخه های گیاه معنی دار (p ≤۰.۰۱) شد. بیشترین ارتفاع بوته در سالهای اول و دوم به ترتیب مربوط به تیمارهای CM۳۰+NPK و CM۶۰ بود. بیشترین تعداد شاخه در سال های اول و دوم به ترتیب در تیمارهای CM۳۰+NPK و GM مشاهده شد. تیمار CM۳۰+NPK بیشترین پهنای سایه انداز را در هر دو سال به خود اختصاص داد. همچنین بیشترین میزان ماده خشک سرشاخه گلدار در سالهای اول و دوم به ترتیب در تیمارهای CM۳۰+NPK و V۵+T بدست آمد. طبق نتایج آزمایش، بیشترین بازده اسانس در سالهای اول و دوم به ترتیب در تیمارهای GM و S۰+T مشاهده شد. کاربرد تیمارهای V۵+NPK و V۵+T موجب افزایش معنی دار عملکرد اسانس به ترتیب در سال های اول و دوم گردید. نتایج همچنین نشان داد، بیشترین مقدار پتاسیم سرشاخه ها در سال اول، در تیمار GI و در سال دوم، در تیمار V۵+NPK مشاهده شد. همچنین، بیشترین مقدار گوگرد سرشاخه ها در سال های اول و دوم به ترتیب در تیمارهای V۵ و S۵۰۰+T بدست آمد. به طور کلی، پژوهش حاضر نشان داد که استفاده از کودهای زیستی موجب افزایش بازده اسانس و میزان عناصر تغذیه ای در این گیاه می شود. همچنین، استفاده از ورمی کمپوست به همراه کودهای شیمیایی و زیستی جهت افزایش عملکرد اسانس گیاه دارویی مرزه خوزستانی توصیه می گردد.

کلیدواژه ها

مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad), ورمی کمپوست, کود شیمیایی, عملکرد اسانس

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.