واکنش عملکرد و اجزای عملکرد دانه گندم نان و ماکارونی به تنظیم کننده های رشد در شرایط تنش خشکی در مزرعه و گلخانه

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: فصلنامه تنش های محیطی در علوم زراعی، دوره: 5، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_ESCS-5-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 227
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

هادی پیرسته انوشه

دانشجوی دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

یحیی امام

استاد دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

چکیده

یکی از راه های جبران کاهش عملکرد گندم در اثر تنش خشکی، به عنوان مهم ترین عامل محدودکننده عملکرد، می تواند کاربرد تنظیم کننده های رشد باشد. بدین منظور، تاثیر دو تنظیم کننده رشد سایکوسل و سالیسیلیک اسید بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه دو رقم گندم روشن و یاواروس در شرایط متفاوت آبیاری (مطلوب، تنش ملایم و تنش شدید) در پژوهشی دو مرحله­ای در مزرعه تحقیقاتی (آزمایش اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی) و گلخانه تحقیقاتی (طرح کاملا تصادفی) دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در سال زراعی ۸۹-۱۳۸۸ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش شدید طول سنبله، تعداد دانه در سنبلک، تعداد دانه و سنبلک در سنبله، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت گردید. بیشترین و کمترین اثر خشکی به ترتیب مربوط به عملکرد بیولوژیک و وزن هزار دانه بود. کاربرد تنظیم کننده های رشد سبب افزایش طول سنبله، اجزای سنبله، وزن هزار دانه و عملکرد دانه گردید. کاربرد سالیسیلیک اسید با افزایش، و سایکوسل با کاهش عملکرد بیولوژیک همراه بود. سایکوسل همچنین شاخص برداشت را افزایش داد. پاسخ عملکرد و اجزای عملکرد دانه به تنش خشکی و کاربرد سایکوسل و سالیسیلیک اسید در رقم روشن نسبت به یاواروس بیشتر بود. به نظر می رسد که رقم روشن دارای عملکرد دانه بیشتر و رقم یاواروس دارای مقاومت بیشتری به تنش خشکی بود. اگرچه تنش خشکی موجب کاهش اغلب اجزای عملکرد گندم شد، لیکن تنظیم کننده های رشد موجب جبران بخشی از کاهش عملکرد ناشی از خشکی گردیدند؛ بنابراین، این تنظیم کننده های رشد به ویژه سایکوسل برای استفاده در شرایط تنش خشکی قابل توصیه می باشند.

کلیدواژه ها

سایکوسل, سالیسیلیک اسید, شاخص برداشت, سنبله گندم

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.