بررسی تحلیلی مبناگرایی در معرفت شناسی ملاصدرا

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه نقد و نظر، دوره: 26، شماره: 102
  • کد COI اختصاصی: JR_JPT-26-102_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 375
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عیسی موسی زاده

دبیر تحریریه

مهدی عباس زاده

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

چکیده

مبناگرایی از مهمترین و پرسابقه ترین نظریات در خصوص توجیه معرفتی است که قابلیت و ظرفیت این را دارد که در مقابل بسیاری از رویکردهای رقیب که به شکاکیت و نسبی گرایی منتهی می شوند، ایستادگی و از خود دفاع کند. در این میان مبناگرایی در اندیشه ملاصدرا با توجه به مبانی خاص وی از جمله اصالت وجود و نسبتی که معرفت شناسی و وجودشناسی در اندیشه وی دارد از قابلیت و نقاط قوت زیادی برخوردار است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، به دنبال بررسی و تحلیلی جامع از مبناگرایی این فیلسوف نامدار است. در تحقیق حاضر به این نتیجه رسیدیم که اولا معرفت شناسی ملاصدرا کاملا تحت تاثیر وجود شناسی وی است، ثانیا تنها با تفکیک مراحل معرفت با توجه به قوس صعود و نزول می توان فرایند علم و توجیه آن را توضیح داد، ثالثا علوم حصولی فعل و در نتیجه تجلی نفس مجرد فاعل شناسا هستند و لذا بازگشت علوم حصولی به علوم حضوری است و رابعا توجیه معرفتی که صرفا در تصدیقات مطرح است، با بازگشت تصدیقات نظری به بدیهی و تصدیقات بدیهی به علم حضوری تبیین می شود.

کلیدواژه ها

ملاصدار, مبناگرایی, علم حضوری, علم حصولی, تصورات, تصدیقات

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.