سرگذشت حاجی بابای اصفهانی؛ گامی به سوی ترکیب سنت و نوآوری در ادبیات داستانی ایران
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه متن پژوهی ادبی، دوره: 25، شماره: 87
- کد COI اختصاصی: JR_LTR-25-87_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 242
نویسندگان
دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه قم، قم، ایران
دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه قم، قم، ایران
چکیده
این پژوهش، دو عامل سنتهای ادبی و نوآوری را در کتاب سرگذشت حاجی بابای اصفهانی اثر موریه ترجمه میرزا حبیب اصفهانی بررسی کرده است. از آنجا که از این کتاب همواره به عنوان یکی از اولین نمونههای داستان نویسی جدید فارسی یاد میشود، بررسی نقش هر یک از این دو عامل در این اثر میتواند در شناخت بهتر سیر تحولات ادبیات داستانی ایران راهگشا باشد. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی به این امر پرداخته و ترکیب متعادل عناصر سنتی و جدید را در این کتاب نشان داده است. بر مبنای نتایج بهدست آمده، این کتاب در بخش عناصر داستان ترکیب به نسبت متعادلی از سنتگرایی و نوآوری دارد. در مواردی نظیر واقعگرایی و توجه به جزئیات در شخصیتپردازی، تلاش برای باورپذیر کردن وقایع داستان، توصیفات جزئی و رعایت لحن، گرایشات نوگرایانه و در مبحث ایستایی شخصیتها و شیوههای معرفی شخصیت، عوامل موثر در پیشبرد وقایع و برخی از بنمایه های داستانی به ویژه در بخشهای عاشقانه، گرایشات سنتگرایانه غالب اند. در بحث زبان و شیوه نگارش با وجود تلاش موفق نویسنده برای نوسازی زبان از آنجا که این نوسازی بیش از هر چیز تحت تاثیر اسلوب شاعرانه سعدی به خصوص در گلستان صورت گرفته، این نوگرایی را می توان برگرفته از سنت و در قالب احیای آن دانست. در مبحث درون مایه نیز انتقاد جدی از جامعه سنتی ایران و تقابل بین سنت و تجدد، مهمترین درون مایه اثر بوده و به شیوهای متعادل و با تکیه بر ریشههای موجود در سنت به نقد عیوب آن پرداخته شده است.کلیدواژه ها
سنت, نوآوری, سرگذشت حاجی بابا, میرزا حبیب اصفهانی, عناصر داستاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.