مطالعه ی علم سنجی تولیدات پژوهشی در حوزه ی آینده نگاری راهبردی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه آینده پژوهی دفاعی، دوره: 5، شماره: 19
  • کد COI اختصاصی: JR_DFSR-5-19_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 502
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمود بیرانوند

دانشجوی دکتری مدیریت آینده پژوهی دانشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

ابوذر سیفی کلستان

دانشجوی دکتری مدیریت آینده پژوهی، دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

محمدرحیم عیوضی

استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد

چکیده

آینده ­نگاری تلاش دارد با رویکردی نظام­مند، منطقی، مشارکتی و با مدیریت جامع و راهبردی منابع و ظرفیت­ ها با نگاه رو به آینده و با اتکاء به سه رکن آینده پژوهی، سیاست گذاری و برنامه ریزی راهبردی، سازمان، جامعه و کشور را به سوی چشم انداز و آینده ی مطلوب سوق دهد. بررسی پژوهش های انجام شده در این حوزه ی علمی جهت دستیابی به درکی نظام مند از فعالیت های پژوهشی صورت گرفته با هدف مدیریت و هدایت بهینه ی پژوهش های آتی در حوزه ی آینده نگاری و آینده نگاری راهبردی برای مدیران پژوهشی و پژوهش گران بسیار حیاتی است. مرور ادبیات پژوهشی علم سنجی از اهمیت و ضرورت علم­سنجی در حوزه های مختلف علمی سخن می گوید، بر این اساس مطالعه و بررسی شبکه ی مفهومی پژوهش حوزه­ی آینده نگاری و آینده­نگاری راهبردی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. این مطالعه ی علم­سنجی از تعداد ۱۷۳۳ مقاله ی مستخرج از پایگاه داده ScienceDirect به عنوان داده های ورودی نرم افزار وی او اس ویوئر استفاده می کند تا نقشه ی دانشی و شبکه مفهومی پژوهش و هم واژگانی پژوهش های آینده ­نگاری و آینده ­نگاری راهبردی و روند تولیدات پژوهشی این حوزه را بررسی و تحلیل نماید. نتایج نشان می دهند علاوه بر هم استنادی بالای بین آینده­نگاری و آینده­نگاری راهبردی، ۱۰ واژه کلیدی در بازه­ی زمانی ۱۹۹۶ تا سال۲۰۲۰ بیشترین حجم استناد و بکارگیری را داشته ­اند. روش پژوهش علم ­سنجی از طریق تجزیه و تحلیل هم استنادی، به طور موثر موضوعات و زمینه ­های تحقیقاتی، پژوهشگران و کلیدواژگان را در قالب خوشه ­هایی بررسی می کند که نتایج آن می ­تواند جهت هدایت تحقیقات آینده مورد توجه مدیران و پژوهش گران قرار گیرد. این مطالعه ی علم­سنجی درک گسترده­ای از وضعیت پژوهش های انجام شده در حوزه ی آینده­نگاری راهبردی فراهم می­کند.

کلیدواژه ها

آینده نگاری, آینده نگاری راهبردی, علم سنجی, شبکه مفهومی, آینده پژوهی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.