تغییرات فضایی فقر شهری در نورآباد ممسنی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های جغرافیای اقتصادی، دوره: 2، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JURS-2-3_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 363
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

منصوره یاراحمدی

دانش آموخته کارشناسی ارشد، جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر،ایران.

عامر نیک پور

دانشیار، جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر،ایران.

چکیده

رشد شتابان شهرنشینی، در کشورهای درحال توسعه شهری شدن فقر را موجب می شود. فقر پدیده ای چندبعدی است که درنتیجه نابرابری اجتماعی و اقتصادی، ساختار فضایی نواحی مختلف شهر را دارای تضادهای بارز و آشکاری می کند. هدف ازپژوهش حاضر تحلیل پراکنش فضایی شاخص های فقر در شهر نورآباد ممسنی و مقایسه میزان آن در سه دوره آماری ۱۳۸۵، ۱۳۹۰ و ۱۳۹۵ می­ باشد. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش توصیفی-تحلیلی می باشد. داده های خام پژوهش از بلوک های آماری شهر نورآباد استخراج شده است. برای بی مقیاس سازی شاخص ها از روش فازی و همچنین به منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی، لکه های داغ و همچنین خودهمبستگی فضایی موران در محیط نرم افزار GIS استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان می­ دهد فقر در نورآباد ممسنی الگوی توزیع خوش ه­ای و خودهمبستگی فضایی دارد. در سال ۱۳۸۵ پهنه فقر ۲۶/۷۳ درصد از مساحت و ۳۹/۲۵ درصد از جمعیت شهر را در برگرفته بود که این پهنه در سال ۱۳۹۵ به۴۶/۱۸درصد از مساحت و۴۶/۸۵ درصد از جمعیت افزایش یافت. این پهنه نواحی غربی و مرکزی شهر را در برمی گیرد. از سوی دیگر پهنه ی مرفه که در سال ۱۳۸۵ حدود ۴۴/۱۶ درصد از مساحت و۹/۴۷ درصد از جمعیت شهر را در برمی گرفت در سال۱۳۹۵ به۳۰/۶۷ درصد از مساحت و۳۳/۸۷ درصد از جمعیت افزایش یافت. این پهنه بیشتر در نواحی شمال غرب و جنوب شرق دیده می شود. بررسی روند تغییرات  نشان می دهد، هم پهنه مرفه و هم پهنه فقیر روند افزایشی داشته و در بین سال های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۵به تدریج۳۳۸/۲۸ و ۴۶/۳۷ درصد افزایش در جمعیت و ۱۸۷/۷۱ و ۱۶۶/۳۱ درصد افزایش در مساحت داشته است، از سوی دیگر روند کاهشی طبقه متوسط با۵۳/۹۱ درصد کاهش در جمعیت و ۴۲/۰۴ درصد کاهش در مساحت نشان دهنده ی نابرابری فضایی و ایجاد شکاف طبقاتی عمیقی است که در ساختار فضایی شهر نورآباد ممسنی دیده می شود.

کلیدواژه ها

فقر شهری, تحلیل عاملی, لکه های داغ, آماره موران, نورآباد ممسنی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.