بررسی ویژگی های خشکسالی استان های شمال غربی کشور با کاربرد نمایه دهک ها

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه مهندسی و مدیریت آبخیز، دوره: 10، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JWEM-10-4_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 314
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

امین صالح پور جم

استادیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

محمودرضا طباطبایی

استادیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

امیر سررشته داری

مربی، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

جمال مصفایی

استادیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

چکیده

بررسی رخداد خشکسالی به عنوان حادثه ­ای محیطی از جایگاه ویژه­ ای در مدیریت منابع­ طبیعی و نیز برنامه­ ریزی­ های مرتبط با مدیریت منابع آبی برخوردار است. در این تحقیق، اقدام به بررسی ویژگی­ های خشکسالی در ایستگاه­ های منتخب سینوپتیکی اردبیل، خوی، ارومیه، تبریز، زنجان، سنندج و سقز در شمال ­غربی کشور با کاربرد نمایه دهک­ ها شد. ابتدا، پس از بازسازی نواقص آماری ماهانه ایستگاه ­ها در دوره ۳۸ ساله آماری ۲۰۱۴-۱۹۷۷، سری زمانی بارندگی هر یک از ایستگاه­ ها با کاربرد روش تبدیل باکس-کاکس نرمال سازی شد. سپس، اقدام به محاسبه نمایه دهک­ ها در مقیاس های زمانی مختلف ماهانه، فصلی و سالانه مبتنی بر داده های ماهانه ی بارش نرمال شده ایستگاه ­ها، در دوره آماری ۲۰۱۴-۱۹۷۷ در محیط نرم افزاری MATLAB و DIP شد. سپس، اقدام به محاسبه ویژگی­ های خشکسالی (شدت، مدت و فراوانی) در هر یک از ایستگاه­ های منتخب سینوپتیک شد. همچنین، در این تحقیق، به منظور آگاهی از روند تغییرات بارش در دوره آماری ۳۸ ساله مورد مطالعه (۲۰۱۴-۱۹۷۷)، اقدام به تعیین روند تغییرات بارش ایستگاه های منتخب در مقیاس ­های زمانی مختلف در دوره آماری ۱۹ ساله نخست (۱۹۹۵-۱۹۷۷) و مقایسه با روند تغییرات بارش در دوره ۳۸ ساله آماری با کاربرد آزمون روند من-کندال و نیز تعیین تغییرات مقادیر متوسط بارش در دو دوره متوالی ۱۹ ساله آماری (۱۹۹۵-۱۹۷۷ و ۲۰۱۴-۱۹۹۶) شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان دهنده­ کاهش بارش متوسط سالانه کلیه ایستگاه ها در دوره دوم نسبت به دوره مبنا است. همچنین، نتایج نشان­ دهنده رخداد خشکسالی­ های با شدت، مدت و فراوانی مختلف در ایستگاه­ های منتخب سینوپتیکی شمال غربی کشور است. همچنین، نتایج نشان دهنده روند نزولی تغییرات بارش در ایستگاه ­های سینوپتیک سقز و سنندج در مقیاس زمانی سالانه است. این در­ حالی است که ایستگاه ­های فاقد روند سقز و زنجان در دوره آماری ۱۹۹۵-۱۹۷۷، دارای روندهای نزولی و صعودی در برخی از مقیاس­ های زمانی در دوره آماری ۲۰۱۴-۱۹۷۷ شده­ اند.

کلیدواژه ها

ایستگاه سینوپتیک, تبدیل باکس-کاکس, توزیع نرمال بارش, شدت, مدت و فراوانی, من-کندال

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.